Wat is een index?
Een index is een statistische maatstaf voor de prestaties van een verzameling effecten, zoals aandelen, obligaties of grondstoffen, die wordt gebruikt om de prestaties van een specifieke markt of sector te weergeven. Een aandelenindex wordt gebruikt om de gemiddelde waarde van een groep aandelen te bepalen, waardoor beleggers een benchmark krijgen waaraan zij hun eigen beleggingen kunnen toetsen. Door de bewegingen van een index te volgen, kunnen beleggers een beter inzicht krijgen in de algemene markttrends en -bewegingen door te zien hoe individuele aandelen presteren. Indexen zijn daarom een waardevol hulpmiddel en kunnen beleggers helpen weloverwogen beslissingen te nemen bij het handelen op de markten.
Hoe worden indexen berekend?
Een index wordt berekend op basis van vraag en aanbod van een bepaalde selectie effecten, waarbij elke index zijn eigen formule heeft om zijn waarde te berekenen. De index wordt periodiek aangepast en kan componenten omvatten zoals financiële ratio’s, dividenden, aandelenkoers en totale marktkapitalisatie. De berekening van de index kan worden gebaseerd op zowel algemene prijsgegevens als op sentimentindicatoren die zijn afgeleid van nieuws en fundamentele analyse. Door deze gegevenspunten samen te voegen, fungeren indexen als nuttige maatstaven voor het meten van de relatieve prestaties van activa in de tijd.
Welke soorten indexen zijn er?
Er zijn drie hoofdtypen aandelenindexen: de brede beursindex, de sectorindex en de effectenindex. De brede beursindex bestaat uit honderden of zelfs duizenden aandelen die grote delen van de totale aandelenmarkt meten. De sectorindex is specifiek voor een bedrijfstak, zoals de S&P 500 Energy Sector Index die alleen de bedrijven in de energiesector in aanmerking neemt. Ten slotte meet de effectenindex één enkel effect, zoals de koers van Apple die door een index wordt gevolgd.
Welke factoren beïnvloeden indexprestaties?
De indexprestaties worden bepaald door een groot aantal factoren, gaande van macro-economische ontwikkelingen tot de liquiditeit van de aandelen waaruit de index bestaat. Wanneer de economische activiteit toeneemt, stijgen de indexprijzen meestal omdat beleggers optimistischer zijn over toekomstige kansen voor bedrijven. Bovendien kunnen indexwinsten sneller gaan als er voldoende liquiditeit is in de onderliggende aandelen van de index, waardoor koopdruk ontstaat wanneer beleggers blootstelling aan verschillende sectoren of bedrijfstakken nastreven. Omgekeerd kunnen indexkoersen dalen door stagnerende economische groei of een beperkte kapitaalstroom.
Daarnaast beïnvloeden factoren zoals beleggersvertrouwen, inflatie en renteverloop, overheidsactiviteit en -beleid, vraag en aanbod op de openbare markt, sectorrotaties, indexwegingen en indexherbalancering allemaal de indexprestaties. Maar denk ook aan gebeurtenissen in particuliere ondernemingen, zoals fusies, overnames of winstberichten, die drastische veranderingen in de aandelenwaarde kunnen veroorzaken. Inzicht in het belang van het meten van deze verschillende factoren en hun relatieve invloed op de indexprestaties kan beleggers helpen bij het nemen van weloverwogen beleggingsbeslissingen.
Voorbeelden van indexen
Nederland heeft een aantal indexen die worden gebruikt om de prestaties van de aandelenmarkt te volgen. Een van de meest gevolgde indexen is de AEX-index, een gewogen index van 25 toonaangevende Nederlandse bedrijven, die dient als benchmark voor de Nederlandse beurs. De index is samengesteld uit aan Euronext Amsterdam genoteerde aandelen en is gekozen op basis van liquiditeit, sectorvertegenwoordiging en marktkapitalisatie.
Enkele bekende voorbeelden van Amerikaanse indexen zijn de Dow Jones Industrial Average, S&P 500, Nasdaq Composite en Russell 2000. De DJIA vertegenwoordigt 30 grote Amerikaanse bedrijven in openbaar bezit. De S&P 500 is een aandelenindex die 500 grote tot middelgrote Amerikaanse bedrijven omvat, gekozen door vertegenwoordigers van Standard & Poor’s bedrijven. De Nasdaq Composite volgt meer dan 3.000 Amerikaanse bedrijven die genoteerd zijn aan de Automated Quotations exchange van de National Association of Securities Dealers, terwijl de Russell 2000 de prestaties meet van 2.000 Amerikaanse bedrijven met een kleine tot middelgrote beurskapitalisatie.
