Beleggen in ‘alternatives’ (3)

Dit is het derde artikel in een reeks over alternatief beleggen. Ditmaal wordt aandacht besteed aan een relatief onbekende alternatieve stijl, namelijk die van de Managed Futures. Dit is bij uitstek een stijl die voor risicospreiding kan zorgen.

In het eerste artikel over de reeks van alternatief beleggen is eerst een definitie gegeven van alternatief beleggen en daarna is geconstateerd dat er eigenlijk maar weinig stijlen binnen het segment van alternatief beleggen echt voldoen aan het kenmerk van ‘absolute return’. Eigenlijk voldoet maar één alternatieve stijl echt aan het kenmerk van in alle marktomstandigheden geld te verdienen en dat is de stijl van Managed futures.

Wat zijn Managed futures precies?

Bij de stijl van Managed futures wordt doorgaans met derivaten (futures en in minder mate ook opties of individuele instrumenten als aandelen) gehandeld op koerstrends. Eventuele succesvolle resultaten hoeven daarbij niet af te hangen van continue opwaartse bewegingen, zoals wel het geval is bij het standaard beleggen in aandelen en obligaties.

Er wordt op koerstrends ingespeeld op basis van doorgaans technische handelsmodellen. Vaak is de handel volledig geautomatiseerd, zowel de handelssignalen als de orders. Soms vindt de handel ook semi-automatisch plaats en in een aantal gevallen ook discretionair (in het laatste geval handelt de beheerder annex ‘trader’ meer op basis van eigen inzichten).

De belegger kan kiezen voor een fonds, maar bij voldoende kapitaal ook voor een mandaat. Dat is een rekening op eigen naam, die dan wordt aangesloten op de tradingssytemen van de professionele trader. Sommige (grote) beleggers geven de voorkeur aan zo’n mandaat, omdat ze dan realtime de ingenomen posities kunnen bekijken. Dit verhoogt de transparantie. Bij Managed futures in de vorm van een beleggingsfonds is die transparantie er veel minder.

Sommige aanbieders kiezen ervoor zich te laten registreren bij de NFA, de Amerikaanse National Futures Assocation, als CTA (Commodity Trading Advisor). Om CTA te worden moet een vrij zware procedure doorlopen worden. Na registratie moet de CTA zich ook aan een aantal regels houden. De NFA kan ook arbitrage uitvoeren als er conflicten ontstaan tussen cliënt een CTA. De termen Managed futures en CTA’s worden nog weleens door elkaar gebruikt.

Voor- en nadelen

Het beleggen in Managed futures heeft een aantal voor- en nadelen. Het belangrijkste voordeel is dat met deze vorm van beleggen in ieder beleggingsklimaat, positief of negatief, geld moet kunnen worden gemaakt. Uit onderzoek blijkt dat als de volatiliteit omhoog schiet, in onzekere tijden dus, doorgaans de beste prestaties worden behaald. Zoals we in het eerste artikel over alternatief beleggen zagen, presteerden in 2008 de meeste fondsen hier uitstekend.

Eveneens blijkt dat de bekende indices voor Managed futures, de Barclay CTA Index en de Dow Jones Credit Suisse Managed Futures Index, op driejaarsbasis een correlatie hebben van rond nul met aandelen en obligaties. De beweeglijkheid van Managed Futures heeft dus niets te maken met die van aandelen en obligaties. Dit betekent dat het toevoegen van CTA’s aan de portefeuille voor een sterke risicoreductie zorgt. Even afhankelijk van de historische onderzoeksperiode zou een allocatie tussen 5% en zelfs 40% ideaal zijn.

Nadelen zijn dat bijna alle fondsen toch wel een ‘black box’ zijn. Bij de meeste aanbieders worden de modellen niet prijsgegeven, dus weten we eigenlijk ook nooit van te voren wanneer en hoe ze gaan presteren. Een juiste keuze maken tussen de verschillende aanbieders is dan ook niet gemakkelijk.

Een ander nadeel is dat er niet veel fondsen zijn die geregistreerd zijn, dan wel een beperkte inleg toestaan, als ze überhaupt al toegankelijk zijn voor de kleine belegger. Dit maakt het voor kleinere beleggers moeilijk om een goede spreiding aan te brengen onder de verschillende soorten van Managed futures.

Verschillende vormen

Net als bij iedere assetcategorie zijn er diverse vormen van Managed futures. Eigenlijk is ieder fonds uniek. Als we al een indeling kunnen maken, dan is het op basis van ‘timeframe’. We kennen de kortetermijntraders, die voornamelijk ‘intraday’, dus alleen gedurende de dag handelen. Deze vorm profiteert vooral van volatiliteit in de markt. Intradaytrading is, zo wordt algemeen onderkend, één van de moeilijkste vormen van handelen en het is lastig om aanbieders te vinden die het in alle omstandigheden goed doen.

Daarnaast hebben we de traders die op langere trends spelen. De bekendste aanbieders in Nederland zijn MAN AHL Diversified, Superfund, Transtrend (onderdeel van Robeco) en in iets mindere mate Winton Capital Management. Deze fondsen zijn vooral gebaat bij wat langdurigere trends. Als markten zich zijwaarts bewegen (zoals in de eerste helft van 2011) of snel van trend wijzigen (zoals in 2009 toen we eerst heel hard naar beneden gingen, daarna hard omhoog, toen in de zomer weer hard naar beneden, om in het laatste deel van het jaar omhoog te spuiten) werken deze minder goed.

Tot slot

In het laatste artikel over alternatief beleggen gaan we nader in op Managed futures. We behandelen dan vragen als:

1. Hoe groot zou de allocatie naar Managed futures in de portefeuille moeten zijn?

2. Wat is de correlatie en wat zijn de diverse vormen van risico?

3. Welke fondsen presteren beter: kleine of grote aanbieders van Managed futures?

Bronvermelding: dit artikel is een bewerking van een artikel dat ik op 12 augustus 2011 voor het weekblad Beleggers Belangen schreef, met als titel Spreiden via Managed futures.

Harry Geels

Inmaxxa

Harry Geels is directeur Research en partner bij INMAXXA met kantoor te Naarden (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij uitvoerend hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn mening weer in zijn hoedanigheid als directeur Research.