China & Afrika

Beleggers zijn steeds meer op zoek naar het verleggen van grenzen. Dit jaar komt de ‘new frontier’ markt van Afrika in het vizier. China speelt de laatste jaren een opvallend ijverige rol in Afrika. Maar hoe groot is die rol? In welke sectoren zijn de Chinese bedrijven actief? En wat zijn de vooruitzichten voor de komende jaren met betrekking tot de handelsrelatie tussen Afrika en China?

De groeiende aanwezigheid van China in Afrika ligt aan de basis van een nieuwe dynamiek in de betrekkingen van het zwarte continent met de buitenwereld. Gemotiveerd door de aanwezigheid van grondstoffen en door de zoektocht naar nieuwe afzetmarkten om de economische groei van China te ondersteunen, is Beijing al jaren geleden begonnen met een intens handels- en diplomatiek offensief dat de westerse superioriteit in de regio uitdaagt. De Afrikaanse regeringen hebben in eerste instantie enthousiast gereageerd op deze nieuwe bron van investeringen, evenals op de bereidheid van China om zich politiek afzijdig te houden. De Chinees-Afrikaanse samenwerking blijft echter beperkt door de asymmetrische aard van de betrekkingen en de veranderende houding van Afrika ten aanzien van kwesties als interventies van buiten uit(1).

Niet alleen economisch werken China en Afrika samen, er worden namelijk ook strategische partnerschappen met een aantal Afrikaanse landen gesloten door China. Een geopolitieke zet(2).

Selecteer gratis 30 winstgevende aandelen binnen 5 minuten

Download de gratis handleiding ‘Hoe selecteer je 30 aandelen binnen 5 minuten’ en maak winst op de beurs: https://www.10stappen.com

Succesfactoren

Volgens Jian-Ye Wang[1], onderzoeker bij het IMF African Department, zijn er vier factoren te noemen die de recente verandering in de (handels)relatie hebben beïnvloed. De toenemende vraag naar de wederzijdse exportproducten, de noodzaak tot het verbeteren van de Afrikaanse infrastructuur en een andere benaderingswijze van financiering zijn belangrijke succesfactoren voor de huidige ontwikkelingen in de Chinese en Afrikaanse relatie.

Daarnaast is het Chinese overheidsbeleid in de afgelopen jaren gericht op het verbeteren van de banden met de Afrikaanse naties. Hoogtepunt in dit verband is de door 43 Afrikaanse staatshoofden bijgewoonde Beijing Africa Summit 2006, die volgens een verslaggever van de Financial Times[2] veel meer gericht was op het bouwen aan een gezamenlijke toekomst dan het geval was bij de vrij recent gehouden European Union-Africa Summit.

Daarbij kunnen Afrikaanse landen leren van China. China is het meest succesvolle voorbeeld van een ontwikkelingsland in het moderne tijdperk van globalisering. Sinds het begin van de economische hervorming in 1978 is de economie gestaag gegroeid met meer dan 8% per hoofd van de bevolking op jaarbasis, waardoor de armoedebestrijding in versneld tempo werd uitgevoerd. Het armoedecijfer daalde van meer dan 60% in 1978 tot 7% procent in 2007. Andere ontwikkelingslanden die worstelen om economisch te groeien en de armoede terug te dringen, zijn natuurlijk geïnteresseerd in hoe China dit heeft gerealiseerd en welke lessen ze eventueel uit het Chinees voorbeeld kunnen trekken. De Chinezen zelf spraken over hun hervormingsprogramma als Gai Ge Kai Feng, of vrij vertaald “verander het systeem, open de deur”. Het valt af te wachten in welke mate de Afrikaanse landen lessen hebben getrokken uit het Chinees voorbeeld(3).

De cijfers

De Chinese relatie met Afrika heeft meerdere facetten. Ten eerste biedt China, net als veel westerse landen en organisaties, al vanaf 1956 ontwikkelingshulp aan diverse Afrikaanse landen. Meer recent is door de bovengenoemde factoren de relatie in snel tempo uitgebreid met handel, investeringen en projectontwikkeling. Uit het onderzoek van Wang komen de volgende cijfers naar voren:

• In de periode 2001-2006 is de Afrikaanse export naar China jaarlijks met 40% toegenomen tot $ 28,8 miljard. De Afrikaans importen zijn over dezelfde periode verviervoudigd naar $ 26,7 miljard. De terms of trade zijn door de sterk gestegen prijzen van grondstoffen in het voordeel van Afrika.
• Ruim 800 Chinese bedrijven hebben geïnvesteerd in Afrika. Hiervan zijn slechts 100 staatsgeleide bedrijven. De totale omvang van de investeringen is niet zonder meer vast te stellen. De financiering van projecten vindt bij veel bedrijven plaats met ingehouden winst, waardoor de officiële cijfers van de Chinese overheid ($ 11,7 miljard in de periode tot en met mei 2007) aan de voorzichtige kant zijn.
• Tenslotte is Afrika een belangrijke markt voor bouw- en infrastructuurprojecten. Sinds de eeuwwisseling hebben Chinese bedrijven die actief zijn in deze sector contracten getekend voor de aanleg van 6000 kilometer wegen en 3000 kilometer spoorwegen. Daarnaast zijn 8 energiecentrales gebouwd.

Energie: dorst naar olie

Het Afrikaanse continent is rijk aan grondstoffen. De bewezen Afrikaanse oliereserves zijn in de periode 1996-2006 met 56%[3] toegenomen. Dit is aanzienlijk meer dan de 12% toename in de rest van de wereld. China importeert naast olie een groot aantal producten waaronder katoen uit Egypte, ijzererts uit Gabon en cacao uit Ivoorkust.

De aanwezigheid van China in Afrika trekt in de media en op (internationaal) politiek niveau de aandacht[4]. Afrikaanse en internationale olieconcerns zouden het nakijken hebben bij de huidige Chinese expansie in Afrika. Dit beeld is volgens Erica Downs[5], onderzoeker China Energy van het Brookings instituut, vooralsnog overtrokken. De Chinese belangen in de Afrikaanse oliesector zijn met 3% van het totaal relatief beperkt. De aanmoedigende houding van Afrikaanse landen voor het nemen van belangen in olie-exploratie en/of productie maakt de Chinese focus op Afrika niet meer dan logisch. Downs: ‘Niet alleen is driekwart van ’s werelds oliereserves gesloten voor buitenlandse belangen, andere in ontwikkeling zijnde exploratiegebieden (Rusland en Venezuela) beperken in toenemende mate de mogelijkheden voor buitenlandse partijen’.

Expert Tip: Zelf je vermogen uitbouwen? Volg in dit bewezen systeem enkel de koop- en verkoopsignalen (groen en rood). Rendement gemiddeld 7,4% – 20,6%/jaar.  Bekijk je mogelijkheden hier

Vooruitzichten

De ontwikkelingen in Afrika zullen naar verwachting de komende jaren niet stil komen te staan. Recent is bijvoorbeeld in de financiële sector een aantal grote transacties gepleegd: de China Development Bank sloot onlangs een samenwerkingsverband met Nigeriaanse United Bank of Africa. Industrial and Commercial Bank of China kocht voor $ 5,6 miljard een 20% belang in de Zuid Afrikaanse Standard Bank.

Tijdens de Beijing Africa Summit 2006 deed president Hu Jintao een groot aantal toezeggingen (exportkrediet, investeringsfondsen, opheffen handelsbeperkingen, giften voor malariabestrijding en de bouw van ziekenhuizen, kwijtschelding van schulden en training in specifieke sectoren) om de handelsrelatie op korte termijn (2007-2009) te bevorderen. De geplande $ 20 miljard aan commerciële handels- en projectfinanciering door de China Exim Bank zijn hier nog niet in meegenomen[6]. China lijkt daarbij vastbesloten dat de huidige trend van handel zal worden voortgezet: de Chinese premier Wen Jiabao voorspelde in december vorig jaar dat de handel tussen China en Afrika $ 100 miljard gaat bereiken voor 2010.

In de conclusie van het eerder genoemde onderzoek van Wang wordt Afrika, door de stijgende inkomens en regionale integratie, in toenemende mate een aantrekkelijke markt. De buitenlandse investeringen zullen naar verwachting de komende jaren sterk toenemen, hetgeen verdere investeringen in infrastructuur noodzakelijk maakt. Volgens Wang zorgt de huidige aanwezigheid van Chinese publieke en private sectoren ervoor dat de toenemende handel en investeringen wederzijds bijdraagt aan de welvaart en een duurzame ontwikkeling van het Afrikaanse continent.

Marten Bruinsma, Intereffekt Investment Funds

Plan een afspraak in

Als je meer wilt weten over hoe wij jou kunnen helpen, plan dan een gesprek in. We kijken wat je nu doet, kijken waar de gaten zitten en stippelen een plan uit om het te repareren. Als het lijkt alsof we je kunnen helpen om meer rendement te maken, dan laten we je zien hoe dat er uit ziet en kan je zelf beslissen of je er mee aan de slag wil of niet. Deal? Hier is de link om jouw gesprek te boeken: https://www.binnen5minuten.nl/call

Pin ook deze handige infographic als geheugensteuntje: