De euro-oplossingsmatrix: meten is weten

Nu ook Spanje een beroep heeft gedaan op het noodfonds, is de zorg bij veel mensen waar het gekozen pad van steeds nieuwe steun en ‘bailouts’ ophoudt. Het is hoog tijd om met een helicopterperspectief naar de problemen te kijken. De vandaag door mij gepresenteerde Euro-oplossingsmatrix is daarvoor een eenvoudig en bij uitstek geschikt hulpmiddel.

In het financieel Dagblad van afgelopen zaterdag (9 juni 2012) stond een boeiend interview tussen twee economen: Arjo Klamer (Erasmus Rotterdam) en Sylvester Eijffinger (Universiteit van Tilburg), respectievelijk de defaitist (het gaat allemaal niet werken met die euro, dus stop er maar mee) en de optimist (laten we in Europa een stap voorwaarts zetten).

Volgens Arjo Klamer is de euro een slecht huwelijk en hoewel een scheiding (zeker in het geval van de euro) veel geld gaat kosten is het uiteindelijk beter die scheiding door te zetten: ‘hoe meer valuta’s hoe beter’, zo zegt Klamer. De verschillende culturen in Europa zijn niet met elkaar te verenigen.

Sylvester Eijffinger legt zich daar niet bij neer. De Verenigde Staten van Amerika hebben aangetoond dat je met meer fiscale en politieke integratie een enorme welvaart kunt bouwen. Hij gelooft dat Europa de toekomst is en hij hoopt dat hij eens kan zeggen dat hij ‘proud to be European’ is.

Het was een goede discussie in die zin dat het een stap terug deed. Het betrof een meer filosofische discussie of Europa maakbaar is. Het probleem van de laatste anderhalf jaar heb ik altijd gevonden dat men praat over de wijze van de huidige crisisaanpak door de Europese leiders, die we het beste als ‘Muddling On’ kunnen betitelen. Een pleistertje hier, een pleistertje daar, of in vakjargon: LTRO hier, bailout en steunpakket daar.

In mijn column van 10 mei schreef ik dat de meeste economen alleen maar in standaardoplossingen denken: ‘Wat we missen is een goed debat waarin vanuit verschillende invalshoeken diverse oplossingen goed bediscussieerd worden… Er wordt te weinig aandacht besteed aan andere oplossingen en aan de juridische, ethische en democratische houdbaarheid van het door de Europese politiek gekozen pad van ‘bailouts’ van banken en staten die economisch gezien niet solvabel (meer) zijn’.

Het is altijd moeilijk om met een ‘helicopter view’ naar de problemen te kijken en al helemaal als de problemen ingewikkeld zijn. Het zou goed zijn de diverse oplossingsrichtingen te benoemen en die puur te beoordelen op een groot aantal factoren als politieke en monetaire stabiliteit, prijsstabiliteit of uitvoerbaarheid.

En dat ook nog zo objectief mogelijk, door die beoordelingen van iedere denkrichting te kwantificeren per factor. Zo krijg je een oplossingsmatrix die de discussie over mogelijke oplossingen enorm verheldert. Ik heb de aanzet voor zo’n oplossingsmatrix gemaakt. Klik hier voor de link. Een ‘Ranking the Stars’ met de Euro-oplossingsmatrix: meten is weten.

Het leuke van deze matrix is dat je – of je wil of niet – wordt gedwongen om open en zo objectief mogelijk na te denken en te discussiëren over de effectiviteit, werkbaarheid en voor- en nadelen van diverse oplossingsrichtingen. Ik heb dat voor de diverse oplossingen zoals die benoemd zijn de Euro-oplossingsmatrix ‘en petit comité’ ook gedaan. Die discussie was heel verhelderend…. en ik kan het iedere econoom en politicus aanraden.

De oplossing van meer Europese integratie zoals Eijffinger en ik die voorstaan is een mooi ideaal, maar die scoort minder goed op bepaalde factoren als politieke stabiliteit (veel politieke partijen en inheemse volkeren willen dit niet) en uitvoerbaarheid (verdragen moeten worden gewijzigd en het is de vraag of dat gezien de anti-Europahouding bij veel mensen gaat lukken). Als je echter de oplossing van Klamer (terug naar nationale valuta’s) op een objectieve manier gaat scoren dan kom je echter nog slechter uit. De opvallende winnaar is ‘The Matheo Solution (TMS)’ van Nederlandse euroresearcher André ten Dam.

Harry Geels

Inmaxxa

Harry Geels is directeur Research en partner bij Inmaxxa met kantoor te Naarden (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij uitvoerend hoofdredacteur van Traders Club Magazine (TCM). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn mening weer in zijn hoedanigheid als directeur Research.