De geschiedenis herhaalt zich: dow Jones zet de toon

Als belegger willen we graag weten waar het in de toekomst naar toe gaat. De Amerikaanse beurzen zijn hierbij van groot belang. De Dow Jones heeft er meer dan 15 jaar over gedaan om het niveau 100 en 1000 te nemen. Nu zijn we al meer dan 5 jaar bezig met 10.000. Hoe verder?

Technische analyse is onder meer gebaseerd op de aanname dat:

1. Koersen zich in patronen en trends bewegen
2. De geschiedenis zich herhaalt.

Dow Jones 1900-1999

Een goed voorbeeld daarvan vinden we in het koersverloop van de Dow Jones gedurende de afgelopen eeuw. Die is hieronder op logaritmische schaal weergegeven.

De logaritmische schaal helpt om de koersschommelingen op een hoger niveau vergelijkbaar te maken met de lagere niveaus. Het eerste dat hierbij opvalt, is dat de Dow Jones over de afgelopen eeuw met gemiddeld 5% per jaar is gestegen. Maar daarbij treden natuurlijk wel grote schommelingen op.

Tevens zien we dat de Dow Jones er wel ruim 18 jaar over gedaan heeft om het niveau van 100 definitief los te laten. Iets dergelijks geldt ook voor het niveau 1000. Ronde getallen vormen dus blijkbaar een barriere voor een regelmatige koersontwikkeling.

Verder zien we dat het loslaten van de 100 met een behoorlijke snelheid plaatsvond. Zoals we allen weten, heeft dit vervolgens geresulteerd in de crash van 1929. Het traject van 1000 omhoog is veel geleidelijker verlopen, met alleen in 1987 een pull-back.

In de tussenliggende tijd was er dan ook het één en ander gebeurd. Belangrijk hierbij is onder meer de opkomst van institutionele beleggers, pensioenfondsen en levensverzekeringen. Die hebben veel minder bewegingsvrijheid dan particuliere beleggers, en zorgen daarmee voor stabiliteit in de markt. Die zijn ook niet gebaat bij instortende koersen. Want er is geen goed alternatief. Intussen maken deze institutionele beleggers wel ongeveer 70% van de markt uit. En ook de Centrale Banken hebben hierbij een belangrijke rol gespeeld door het reguleren van de economische groei via de rente.

Wat kunnen we op grond hiervan nu zeggen over de huidige economische situatie in de VS? En wat gaat er verder gebeuren? Allereerst is duidelijk, dat de economische groei in de VS op dit moment weer wat afneemt. De stimulans van de lage rente en de fiscale stimulering door de regering van Bush lijken voor het moment even uitgewerkt te zijn. En ook de hoogte van het financieringstekort lijkt een remmende invloed te hebben. De verkiezingsoverwinning van George Bush is vooralsnog positief ontvangen. Maar het is de vraag of de beurzen zich goed blijven ontwikkelen na de onvermijdelijke aankondiging van impopulaire maatregelen om te tekorten terug te dringen.

Wellicht mede daardoor heeft de Dow Jones het laatste jaar weinig richting. Iedereen wacht blijkbaar even af hoe het verder gaat. Als de geschiedenis zich inderdaad herhaalt, zou dat wel eens een jaar of 15 kunnen duren. Want de Dow Jones heeft in 1999 de 10.000 genomen. Een rond getal. En de koers beweegt zich nu al ruim vijf jaar net onder of boven dit niveau, met een paar uitschieters omlaag tussen 2001 en 2003.

Historisch gezien is er dus geen reden om nu een grote koersval te verwachten. Ook het feit dat sommige analysten het daar wel over hebben, stemt tot optimisme. Want de ervaring leert, dat er dan meestal het tegenovergestelde gebeurt. Een ander uitgangspunt van technische analyse is immers, dat alle kennis al in de koersen verwerkt zit.

Zolang de steunlijn op 10.000 het houdt, is het vooral een kwestie van afwachten tot er weer richting gekozen wordt. Hopelijk duurt dat geen 15 jaar dit keer.

Herre Hogendoorn