De (on)zin van het januari-effect tussen 1987 en 2020

Het januari-effect, bestaat het nu wel of niet? De ene belegger is dol op beurswijsheden en de ander moet juist helemaal niets van tegeltjeswijsheid hebben. Net als met de markt zijn de meningen dus sterk verdeeld. Het is de vraag of met wijsheden geld kan worden verdiend. Eén ervan is sell in May and go away, but remember to come back in September. Een andere luidt: as January goes, so goes the year.

Aandelenkoersen hebben de neiging om in januari te stijgen, met name de koersen van kleine aandelen en bedrijven waarvan de aandelenkoers de afgelopen jaren aanzienlijk is gedaald. Bovendien verdienen risicovolle aandelen het grootste deel van hun risicopremies in januari, wat op zich ook al opmerkelijk mag worden genoemd. Er is geen logische verklaring voor dit effect[1].

Selecteer gratis 30 winstgevende aandelen binnen 5 minuten

Download de gratis handleiding ‘Hoe selecteer je 30 aandelen binnen 5 minuten’ en maak winst op de beurs: https://www.10stappen.com

Uit een analyse van brede steekproeven van naar waarde gewogen en gelijk gewogen rendementen op Amerikaanse aandelen blijkt dat in de maand januari nog steeds abnormaal hoge rendementen op aandelen met een kleine beurskapitalisatie worden waargenomen. Dit januari-effect in small-cap aandelen rendementen is opmerkelijk consistent in de tijd en lijkt niet te zijn beïnvloed door de goedkeuring van de Tax Reform Act van 1986. Deze bevinding geeft een nieuw perspectief op de hypothese van de verkoop van aandelen vanwege belastingverliezen en suggereert dat wel degelijk dat het gedrag van de beleggers relevant is voor het januari-effect. Na een generatie van intensief onderzoek blijft het januari-effect een serieuze uitdaging vormen voor de efficiënte markthypothese[2].

Zelfs binnen de maand januari is er een soort effect. Nadere analyse van de dagelijkse handelsvolumes suggereert een stabiele handelsvolume-intensiteit in de eerste helft van januari en een substantiële daling van de handelsvolume-intensiteit in de tweede helft van januari[3].

Er worden verschillende januari-effecten in de literatuur genoemd. Eén ervan claimt dat de maand januari beter is dan de rest van de maanden. Met een gemiddelde stijging van 2% voor de AEX over de afgelopen 70 jaar behoort januari inderdaad tot de beste maanden.

Een ander januari-effect houdt in: zoals de markt de eerste (5) handelsdagen presteert, zo zal het verloop zijn voor het gehele jaar. Weet de markt de eerste handelsdagen zonder kleerscheuren door te komen, dan volgt (meestal) een positief jaar. Sluit de AEX-index daarentegen de eerste handelsweek negatief af, dan eindigt volgens deze wijsheid de index het jaar eveneens negatief. Gezien de goede start, die de Amsterdamse beurs de eerste handelsweek maakte, kunnen we een positief verwachten. Maar klopt deze wijsheid wel?

Voorspellende waarde januari-effect?

Kan men als belegger aan de eerste vijf handelsdagen van het jaar zien hoe het de beurs de rest van het jaar zal vergaan en hierop blind varen? We hebben dit over een periode van 34 jaar op een rijtje gezet –van 1987 tot en met 2019- en wat blijkt? In 67% van gevallen leverde een slechte start een slecht beursjaar op of zorgde een goede start voor een positief beursjaar. Kijken we bijvoorbeeld naar 1987 dan daalde de AEX de eerste handelsweek 4% en werd het jaar met een verlies van 32% afgesloten. Het jaar 1988 begon met een stijging van 6% en het jaar werd met een stijging van 53% afgesloten. Het jaar 1989 begon met 1% koerswinst en het jaar ging met 14% winst de boeken in.

Hoewel dit wel een opmerkelijke constatering is, is het mijns inziens niet verstandig om hieraan direct een conclusie te verbinden. In een jaar kan immers veel gebeuren waardoor de beurs wordt beïnvloed. Denk hierbij aan de krach van 1987, de 9/11-aanslagen in 2001 en de kredietcrisis van 2007 of de corona crisis, die nog steeds voortduurt. Ook lijkt er geen logische verklaring voor dit effect te kunnen worden gegeven.

Weliswaar is de beurs in 62% van de onderzochte jaren de eerste 5 handelsdagen gestegen, maar men dient ook niet te vergeten dat de beurs op de lange termijn bezien  stijgt. In de meeste jaren stijgt de beurs dan ook en de kans dat een gemiddelde week positief eindigt, is dus statistisch groter dan een daling. Ook is de start van een jaar, onder andere vanwege de instroom van nieuw kapitaal, meestal positief. Dit verklaart dan ook deels het januari-effect. In 38% van de gevallen is er geen causaal verband te ontdekken, hetgeen significant genoemd mag worden.

Voor de grap heb ik ook nog even gekeken naar het januari effect dat wordt toegeschreven aan het verloop van januari als voorspeller voor het gehele jaar.

Weliswaar is de beurs dan in 70% van de onderzochte jaren in geheel januari gestegen wanneer het jaar positief was of  in geheel januari gedaald wanneer het jaar negatief was, maar in 30% van de gevallen is er geen causaal verband te ontdekken.

Goede start 2020

Desalniettemin zullen onheilsprofeten en doemdenkers de corona crisis van 2020 hoogstwaarschijnlijk met beide handen aangrijpen. De Amsterdamse effectenbeurs steeg de eerste 5 handelsdagen 0,44%. Dit voorspelt dus niet zoveel voor het huidige jaar. Gelukkig bestaan er tal van mogelijkheden om van stijgende en ook van dalende markten te profiteren. Maar we moeten natuurlijk ook reëel blijven: met voorspellen wordt doorgaans alleen op de kermis geld verdiend. Beleggen is nu eenmaal toch meer een zaak van het investeren van tijd, het hebben van kennis en ervaring en natuurlijk het beschikken over de juiste informatie.

Wat werkt dan wel? Alleen beleggen tijdens de maanden november t/m april. Dus Go away in May. Het is dus weer tijd voor de Halloween-indicator! De onderste lijn (Trading Simulatie Vermogensgroei) laat het resultaat zien van beleggen in de AEX-index alleen tijdens de maanden november t/m april.

Wanneer we nog verder in het verleden kijken door de kijken naar de koersontwikkeling van de van de Nederlandse aandelen sinds 1950 dan zien we dat de “Wintermaanden AEX-index” bijna tweemaal zo hoog staat dan wanneer je in de zomer en winter had belegd…

Dus stoppen maar in mei en het geld op een spaarrekening zetten en terugkomen rond Halloween?

Wanneer we echter deze strategie hanteren bij de Dow Jones over de afgelopen 120 jaar dan zouden we iets minder hebben verdiend dan ook in de zomermaanden beleggen.

Online training

Succesvol beleggen is complex. Vandaar dat ik donderdagavond om 20 uur ik de online training geef:

“Succesvol beleggen zonder veel tijd te investeren of veel risico te lopen met behulp van eenvoudige en bewezen strategieën.”

Zeer waardevol voor beginnende en meer ervaren beleggers. Ik onthul hierin 3 belangrijke geheimen:

Geheim #1 Hoe je 20% rendement per jaar maakt met eenvoudige software…

Geheim #2 Hoe je je portefeuille beheert in 5 minuten per week…

Geheim #3 Hoe je duizenden euro’s per jaar aan kosten kan besparen…

Meld u aan op https://beleggen.com/training

Ik hoop dat u er bij bent!

Ik ben zeer benieuwd naar wat u hier van vindt. Type uw reactie s.v.p. in het commentaarveld onderaan de column op www.beleggen.com

Met vriendelijke groet,

Drs. Harm van Wijk

Harm van Wijk is directeur van Beleggen.com / BeursBulletin.nl. De auteur heeft diverse posities. Zijn handelssignalen kunnen op elk moment veranderen. De informatie in dit bericht is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten geven zijn persoonlijke mening weer.

Pin deze infographic als geheugensteuntje:

Harm van Wijk

Bronnen:

[1] https://www.aeaweb.org/articles?id=10.1257/jep.1.1.197

[2] https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.2469/FAJ.V62.N5.4284

[3] https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0378426607002774