De voordelen van short selling

In Duitsland is een verbod afgekondigd van short selling op bepaalde financiële producten. Dit heeft als doel om een komende crash af te wenden. De effecten blijken averechts te werken. Niet verrassend omdat speculatie veel bijdraagt aan een goede werking van de financiële markten (zie ook mijn vorige column “Een verdediging van de speculant”).

Duitsland heeft deze maatregel afgekondigd om grote schommelingen in de koersen tegen te gaan. Verder bestaat de angst dat speculanten de euro naar beneden drukken en daar moet dus actie tegen worden ondernomen vinden de politici. Door speculatie tegen te gaan, wil men de euro versterken. Daarmee wordt heel slim de aandacht gevestigd op de speculanten als boosdoeners. Terwijl het toch echt het beleid van de overheden is dat de euro heeft verzwakt.

Short selling wil zeggen dat je financiële producten verkoopt die je nu nog niet in bezit hebt. Je verkoopt bijvoorbeeld Griekse obligaties die over een week of zelfs een paar uur geleverd moeten worden. Stel de koers van deze obligatie is € 980 euro. De speculant verkoopt deze obligatie en zal deze aan het eind van de dag leveren. Als deze obligatie in waarde daalt bijvoorbeeld naar € 950 dan kan de speculant winst behalen. Aan het einde van de dag koopt hij de obligatie voor € 950 terug en levert hij deze voor € 980. Hij heeft dus even snel € 30 winst gemaakt.

Dit lijkt heel weinig toe te voegen aan de markt en de meeste mensen vinden het in eerste instantie maar een vreemde praktijk dat je dingen verkoopt die je niet hebt. Maar wat zijn de gevolgen van short selling. Short selling is dus interessant als koersen aan het dalen zijn. Als het dus ergens slecht gaat dan proberen de short sellers er snel bij te zijn om daar winst te behalen. Dit betekent dat de volumes in de handel van producten met een hoog risico toenemen. Door short selling is er bijvoorbeeld extra handel in de euro nu deze onder druk staat. En elke belegger weet dat grote volumes kleinere bewegingen geven en kleine volumes grote bewegingen geven. Dus de short sellers lijken in eerste instantie te zorgen voor grotere schommelingen, maar ze zorgen ook voor meer liquiditeit en dat zorgt juist weer voor een vlakker koersverloop.

Stel dat de speculant in het voorbeeld gelijk had en dat de obligatie inderdaad overgewaardeerd is. Dus de obligatie is nu € 980 waard, maar heeft eigenlijk een waarde van € 950 waardoor deze in de loop van de dag zal dalen. De short seller zorgt voor extra verkopen en de waarde daalt sneller naar € 950 euro. In dit geval echter wordt informatie dus sneller in de prijzen verwerkt door short selling. Dit betekent dat de markten efficiënter worden. De prijzen geven een beter beeld van de werkelijke waarde.

Deze waarde wordt grotendeels bepaald door reële factoren en nauwelijks door short selling. In principe kan een short seller alleen maar winst halen als hij de markt goed inschat. Hij moet dus de waarde van het product beter inschatten dan anderen. De mogelijkheden om de markt te maken zijn zeer beperkt. Je zou je voor kunnen stellen dat een grote groep short sellers massaal verkopen gaat doen. Door deze extra verkopen kunnen ze de prijs omlaag drukken.

Maar de efficiëntie van de markt werkt twee kanten op. Aan het einde van de dag moeten ze weer aankopen doen om te voldoen aan de verplichtingen en dan gaat de prijs weer snel omhoog en op die manier kunnen ze geen winst behalen. Op deze manier zullen speculanten dan ook niet te werk gaan. Zij kunnen alleen binnenlopen als ze de reële waarde goed inschatten.

Door short selling neemt de interesse voor risicovolle producten toe. De speculanten zorgen voor handel in producten waarin veel risico zit. Bovendien zorgt short selling vroeg of laat altijd weer voor nieuwe kopers: de short sellers zelf. Zij zullen immers hun positie uiteindelijk moeten sluiten door het verkochte terug te kopen. Ook al is dat tegen een (veel) hogere prijs.

Deze financiële constructies maken het beleggen in risicovolle producten aantrekkelijker. En dus neemt de vraag naar risicovolle producten toe. Daardoor zullen obligaties waarmee je mag speculeren een hogere waarde hebben dan obligaties waarbij dat niet mag. Een auto wordt ook meer waard als er een navigatiesysteem in zit. Maar de redenering die Merkel volgt, is dat obligaties meer waard zullen worden als je er minder mee mag. Maar het verminderen van de mogelijkheden van een product zal de vraag en dus de prijs verlagen.

Wat zijn de gevolgen voor de reële economie. Als je bijvoorbeeld staatsobligaties in de markt wil brengen dan wil je een rente die zo laag mogelijk is. Je kunt zeggen dat de kopers de obligatie de hele looptijd vast moeten houden om speculatie te voorkomen. Dan loopt de vraag enorm terug en moet je meer rente bieden. Dit wil je niet dus geef je de obligatiehouders de vrijheid om de obligaties te verhandelen. Zo kun je de houders van de obligaties steeds meer mogelijkheden geven. Elke extra optie die je toevoegt zal de vraag doen toenemen en daardoor kun je de rente steeds verder verlagen.

Short selling is dus positief voor de partijen die vermogen aan willen trekken voor investeringen. En die extra investeringen zijn weer positief voor de economische groei. Investeringen en besparingen worden door de speculanten op een efficiëntere manier bij elkaar gebracht en dat is goed voor de economie.

Het paniekzaaien rond short selling en andere speculatie is populistisch scoren door politici of een gebrek aan kennis ten aanzien van de werking van financiële markten. Bij de eerste mogelijkheid gaan de politici voor het uitstralen van daadkracht om zo stemmen te winnen ook als dat ten koste gaat van de burgers. In het tweede geval worden de regels opgesteld door mensen die ondeskundig zijn en daardoor grote brokken maken waardoor de burgers ook geschaad worden. In beide gevallen zijn de burgers en de bedrijven slechter af.

En zelfs de overheden zullen hierdoor moeilijker aan geld kunnen komen. In een periode waarin de eurozone heel kwetsbaar is, is zulk beleid des te schadelijker.

Marcel Meijer, www.devrijeeconomie.nl