Ierland failliet

Rente Italie loopt fors op

Ierland werd door Moody’s getrakteerd op een verlaging tot de status ‘junk’. Ierland is, na Griekenland en Portugal, het derde Europese land waarvan de staatsobligaties officieel de status ‘rotzooi’ krijgen. En de vraag is of dit het laatste land is. Italië en Spanje lijken te wedijveren om het volgende land te worden. Of zullen Frankrijk of Duitsland het winnen?

Italiaanse staatsschuld

Het probleem is dat de staatsschuld van Italië en Spanje veel groter is dan Ierland, Griekenland of Portugal. De Italiaanse staatsschuld is $ 2.277 miljard. Dat is dus aanzienlijk meer dan Griekenland met $ 493 miljard of Portugal met $ 204 miljard. Doordat de rente van 10-jaars staatsobligaties van Italië als een raket omhoogschoot, dreigt dit een acuut probleem te worden.

Vertrouwen in Italië

In augustus is € 31 miljard nodig en in september nog een keer € 38 miljard om de schulden te herfinancieren. De komende 5 jaar moet circa € 900 miljard worden opgehaald en als de rente fors is opgelopen, zorgt die hogere rentelast ervoor dat er nog meer geld nodig is. Een spiraal is het gevolg en die eindigt abrupt als het vertrouwen verdwijnt dat Italië in staat is om de schulden met rente terug te kunnen betalen.

Staatsschuld 120% van BNP

Gezien het feit dat de staatsschuld al is opgelopen tot bijna 120% van het bruto nationaal product, hoeft er niet veel te gebeuren om het vertrouwen te verliezen. De situatie is dan nog niet zo erg als Japan, Zimbabwe of Griekenland, maar Italië verdient wel een 8^ste plaats volgens de CIA wanneer de schuld wordt uitgedrukt in het BNP. 

1

Japan

 225.80

2

Saint Kitts and Nevis

 185.00

3

Lebanon

 150.70

4

Zimbabwe

 149.00

5

Greece

 144.00

6

Iceland

 123.80

7

Jamaica

 123.20

8

Italy

 118.10

9

Singapore

 102.40

10

Belgium

 98.60

11

Ireland

 94.20

12

Sudan

 94.20

13

Sri Lanka

 86.70

14

France

 83.50

15

Portugal

 83.20

16

Egypt

 80.50

17

Belize

 80.00

18

Hungary

 79.60

19

Germany

 78.80

20

Nicaragua

 78.00

21

Dominica

 78.00

22

Israel

 77.30

23

United Kingdom

 76.50

24

Austria

 70.40

25

Malta

 69.10

26

Netherlands

 64.60

27

Spain

 63.40

28

Cote d'Ivoire

 63.30

29

Jordan

 61.40

30

Cyprus

 61.10

 Verenigde Staten

Overigens staan de Verenigde Staten op plaats 37 met 58,9%, dus nog onder Nederland met 64,6% van het BNP. De kritiek (van Europese politici) dat de (Amerikaanse) kredietbeoordelaars de aandacht van de VS willen afleiden, lijkt ongegrond al hebben de Amerikanen voor 2 augustus ook nog wel een uitdaging met hun kredietplafond.

Grootse staatsschuld ter wereld

Na Japan ($ 11.186 miljard) en de VS ($ 9.134 miljard) heeft Italië ($ 2.277 miljard) de grootse staatsschuld ter wereld. Het grote verschil is echter dat Japan, net als VS, zelf geld kan bijdrukken om daarmee de rente te kunnen betalen.

 Italië, Ierland, Griekenland, Portugal en Spanje hebben het probleem dat ze (in principe) niet zelf hun eigen schuld kunnen inflateren. Dat kan alleen als de ECB de drukpers aanzet, maar daarmee wordt ook de koopkracht van Nederland aangetast. De prijzen van zilver en goud schieten dus weer omhoog.

 Oplopende rente

Hetzelfde probleem hebben overigens de nummer 4 (Frankrijk) en 5 (Duitsland) natuurlijk ook. Ook deze landen zitten met een schuld van rond 80% van het Bruto Nationaal Product. Dat is allemaal geen probleem zolang de rente, zoals in de afgelopen 20 jaar blijft dalen, maar als de rente gaat oplopen, dan hakken de rentelasten er ineens wel erg hard in. In Ierland is de rente opgelopen tot boven 13,7%. Je hoeft geen raketgeleerde te zijn om te snappen dat dit geen houdbare zaak is.

Begrotingstekort

De staatschuld van Ierland is circa $ 203.639 miljoen. Vanwege het begrotingstekort van 32,4% van het BNP loopt deze bovendien hard op. Wanneer 13,7% rente moet worden betaald over $ 204 miljard, dan moet jaarlijks circa $ 28 miljard aan rente worden betaald. Dat lijkt vechten tegen de bierkaai.

Verzekering tegen een faillissement

De Credit Default Swaps op Ierland (een soort verzekering tegen een faillissement) schieten dan ook door het dak. De kans dat Ierland failliet gaat, wordt op dit moment op 54,1% ingeschat. Overigens ‘wint’ Griekenland met een jaarlijkse premie van 2325 basispunten. Dat betekent dat voor een verzekering van 5 jaar er meer premie wordt betaald dan de waarde van de obligatie. Een duidelijk geval van een brandend huis dat niet meer te verzekeren is.

Gaat u maar rustig slapen

Minister van Financiën Jan Kees de Jager blijft gelukkig optimistisch en blijft roepen dat er niets aan de hand is. Waarschijnlijk gaat hij binnenkort weer vertellen dat we er zelfs geld aan kunnen gaan verdienen…

China schiet te hulp

Zachte heelmeesters maken stinkende wonden. De hoop is nu gevestigd op de Chinezen die stapels dollars gaan inzetten om de Europese staatsobligaties op te kopen. De vraag is alleen of je heel erg blij moet zijn met de ‘hulp’ van China als je naar Tibet kijkt. Het beste zou zijn als we zelf orde op zaken zouden stellen. Maar de politici in Europa lijken maar niet in staat om pijnlijke knopen door te hakken. Maar geen beslissing is ook een beslissing en de pijn in de vorm van hogere belastingen en lagere pensioenen lijkt het enige resultaat dat de politici kunnen bereiken.

Drs. Harm van Wijk

www.beursbulletin.nl