India: na regen komt zonneschijn?

Ieder jaar trekt van juni tot en met september de moesson over India. In die periode valt er net zoveel regen als tijdens een volledig jaar in Nederland. Daarna blijft het droog, totdat in juni de volgende moesson aanbreekt.

Elk jaar kijkt de Indiase bevolking reikhalzend uit naar de regen en beginnen ze te stralen als het woord moesson valt. Over overstromingen en landverschuivingen hoor je ze niet, ook niet als er miljoenen landgenoten geëvacueerd of honderden mensen verdronken zijn.

Voor hen staat de moesson gelijk aan verkoeling, van dorst die gelest wordt, van nieuw leven en vruchtbaarheid. Het risico om ziek te worden van dengue (knokkelkoorts), cholera of malaria neemt men voor lief.

Economische afhankelijkheid India

Van de totale landbouwgrond is 55% afhankelijk van de moesson en van groot belang voor de 235 miljoen boeren die India telt. Een goede moesson leidt tot een grotere oogst en omzet, terwijl een slechte moesson een financiële ramp kan betekenen.

Daarnaast beïnvloedt de mate van regenval het zaaien in juni en het oogsten in oktober van de zomergewassen (Kharif) , zoals rijst, katoen, soja en maïs en het zaaien in oktober/november en het oogsten in april/mei van wintergewassen (Rabi), zoals tarwe, gerst en aardappelen.

De moesson is voor Rabi belangrijk, omdat de regenval opgevangen wordt in reservoirs, die momenteel 39% minder water bevatten dan normaal (zie grafiek, bron: Central Water Commission, Intereffekt Investment Funds).  Uit economisch oogpunt is de moesson essentieel. Het beïnvloedt de economische groei, voedselprijzen en –inflatie, consumentenbestedingen en het begrotingstekort.

In de media wordt de afgelopen maanden veel bericht over de moesson. Men maakt zich zorgen en deze zorgen zijn niet ongegrond, want de regenval begon pas in de derde week van juni. Nu de regen dagelijks met bakken uit de hemel komt, zijn de zorgen niet weggespoeld. Tot en met 22 augustus is er in het hele land gemiddeld 14% minder regen gevallen dan normaal. Mocht dit zo blijven, dan stevent het land af op de drie na slechtste moesson in de afgelopen 20 jaar.

Een vervelend neveneffect van de moesson is dat de elektriciteit regelmatig uitvalt. Als de natuurlijke verkoeling uitblijft, zoeken mensen verkoeling door de aanschaf en gebruik van stroomvretende airconditioners. Op 31 juli en 1 augustus  leidde de grote vraag naar elektriciteit tot de grootste stroomstoring aller tijden, waardoor 600 miljoen mensen in het noorden en oosten van het land urenlang zonder elektriciteit zaten.

Economische implicaties India

De wereldwijde economische onzekerheid, hoge Indiase inflatie, rente en begrotingstekort en het nalaten van het doorvoeren van hervormingen heeft haar littekens op de economische groei al achtergelaten.

Het bruto binnenlands product (BBP) daalde van 8,4% in het boekjaar 2011 (FY11) naar 6,5% in boekjaar (FY12), met als dieptepunt een BBP-groei van 5,3% in het laatste kwartaal van FY12; de laagste kwartaalgroei in negen jaar.

Een slechte moesson (meer dan 10% minder regenval dan normaal) draagt ook bij tot minder economische groei, maar de impact is minder groot dan vroeger. Ten eerste is het landbouwaandeel in het BBP gedaald van 40% in 1980 tot 14% in 2012. Ten tweede is de geïrrigeerde landbouwgrond gestegen van 29% in 1968  naar 49%  in 2012. Tot slot neemt de kharif productie, die het meest afhankelijk is van de moesson, een minder prominente plaats in dan vroeger (zie grafiek).

Veel analisten hebben de BBP-verwachting voor FY13 naar beneden bijgesteld van gemiddeld 6,2% naar 5,7%. Indiase autoriteiten kijken ook met argusogen naar de moesson. De RBI verlaagde haar groeiverwachting van 7,3% naar 6,5% en Montek Ahluwalia, hoofd van de Planning Commission (adviesorgaan van de regering), verklaarde aan de media dat droogte het BBP tot onder de 6% kan drukken.

Droogte zorgt ervoor dat de productie van gewassen achterblijft. De vraag zal hoog blijven, waardoor de voedselprijzen zullen stijgen. Het effect is eigenlijk nu al zichtbaar. De prijzen van peulvruchten zijn gestegen met 21%, thee met 29% en oliehoudende zaden met 18,5%.

Daarnaast zijn groenten en fruit met 18% in prijs gestegen. Voedsel en niet-voedsel producten (o.a. katoen en oliehoudende zaden) maken 20% uit van de totale inflatie, waardoor prijsstijging kunnen leiden tot 1% hogere inflatie. Het gevolg is dat de Centrale Bank geen ruimer monetair beleid kan gaan voeren en de rente niet verder kan verlagen.

Daarnaast kunnen brandstofprijzen niet verhoogd worden, wat wel noodzakelijk is, want daardoor zal de inflatie nog meer stijgen. Om de voedselprijzen niet de pan uit te laten rijzen zijn er enkele mogelijkheden voor de overheid. De buffers rijst (31 miljoen ton) en tarwe (50 miljoen ton) zullen moeten worden aangesproken. Daarnaast kan het opzetten van coöperaties ervoor zorgen dat de prijzen niet te sterk stijgen.

Letterlijk en figuurlijk moet India oplossingen vinden om het hoofd boven water te houden. De impact van de moesson is niet alleen veel overlast van de regen, maar op macro-economisch gebied is dit ook zichtbaar en veel omvattender dan men denkt. Toch loopt de totale ontwikkeling van de grootste democratie slechts een deuk op. De India Story met als structurele drijfveren de sterke binnenlandsgedreven consumentenmarkt, het demografische dividend en het relatieve hoge spaargehalte zijn nog steeds in tact.

Johan Smit

Fund Manager IntereffektIndiaWarrants

Intereffekt Investment Funds