Platina: edelmetaal met een ‘wit voetje’

Naast goud is platina een veel gevraagd edelmetaal, hoewel de productieomvang 35 maal kleiner is dan van goud. Platina vindt toepassing in 20% van alle consumentenproducten in de wereld. Gezien het marktsurplus van enkele procenten (meer aanbod dan vraag) is het voor ons nog niet direct reden om in platina te gaan. Niettemin is de prijs intussen fors opgelopen met het oog op de enorm stijgende autoverkopen in Azië. De stijging van de vraag houdt ook verband met de strengere milieu-eisen die voor het gemotoriseerd verkeer waar ook ter wereld (zullen gaan) gelden.

China bracht vorig jaar 7,22 miljoen nieuwe auto’s op de weg, terwijl er voor dit jaar wordt gerekend op een totaal van meer dan 8 miljoen. In 2011 wordt een productieomvang voorzien van 11 miljoen auto’s. India zit nu al op een totaal van 1 miljoen auto’s per maand. Maar ook landen als Korea, Thailand en Maleisië met ieder 1 miljoen auto’s per jaar kunnen niet meer tot de kleintjes worden gerekend.

Naar verluidt zal op grond hiervan het marktsurplus weldra omslaan in een markttekort. Meer dan de helft van de totale platinaproductie van in totaal 7,9 miljoen ounces gaat op in de automobielindustrie, benodigd voor katalysatoren om de uitstoot te beteugelen. Nieuwe wetgeving op dit terrein in de VS alsmede in Europa zal de vraag nog extra aanwakkeren. Dat geldt in het bijzonder voor met diesel voortgedreven voertuigen die gezien de hoge benzineprijs steeds meer in zwang raken. Platina wordt een steeds schaarser goed, mede door de stijgende vraag vanuit de elektronicabranche waar platina in een zeer breed toepassingsveld van computers tot en met ruimtevaartapparatuur wordt gebruikt.

Gezien de vrij geringe marktomvang waren er tot nu toe nog geen ETF’s (Exchange Traded Funds), die rechtstreeks in platina beleggen. Dit gaat nu veranderen door de aankondiging van twee nieuwe fondsen met een gezamenlijke startportefeuille van 140.000 ounces, met uiteraard effect op de marktprijs. Dit zal het beleggersanimo waarschijnlijk verder aanwakkeren. De verwachting is dat de platinaprijs binnen enkele jaren zal zijn verdubbeld!

Het Zwitserse Bushveld Fund voorziet eveneens een onvermijdelijk verdere stijging van de platinaprijs en beschouwt de zogenoemde junior mijnbouwfondsen als de beste mogelijkheid om in te beleggen. Onder deze groep bevinden zich enkele fondsen met concessies op zeer platinarijke gronden.

Door middel van proefboringen worden omvang en kwaliteit (grade) vastgesteld. Indien blijkt dat deze aanleiding zijn voor verder onderzoek, begint vanaf dat moment de koers dikwijls al aan te trekken. Zodra de bewezen reserves bekend worden, stijgt de koers doorgaans explosief. Enerzijds schept dit risico (boringen stellen soms teleur) maar anderzijds ook het ‘risico’ van grote opbrengsten tegen doorgaans relatief geringe investeringen.

Gezien de hoge kosten vindt er eerst een uitgebreid geologisch onderzoek plaats voordat er proefboringen worden gestart en er, uiteraard voor zover nodig, infrastructuur moet worden aangelegd. Hiermee worden de risico’s al aanmerkelijk teruggebracht.

Een ander interessant gegeven ligt in de verwachte hausse van komende gevechten rond M&A (fusie- en overname), die voor koersopdrijving zullen zorgen. Deze vinden overigens over de gehele breedte van de grondstoffenmarkt plaats met als klapper de recente aankondiging van Broken Hill Properties (BHP) om Rio Tinto (één van de grote naast Anglo American) over te nemen. Consolidatie in de platinamarkt verkeert nog in de aanvangsfase.

Mét goud geldt platina bovendien als een belangrijk strategisch metaal dat reageert op valutazwakte, inflatie en geopolitieke spanningen. De grootste platinareserves bevinden zich in relatief veilige gebieden op het zuidelijk halfrond, in Australië en Zuid-Afrika.

Paul van der Veer, www.score-investments.nl