Stijging goudprijs structureel

Al vanaf het moment dat de dollar in 2001 ten opzichte van de euro begon te dalen, begon het goud aan zijn opmars. De opmars gold tot voor kort alleen in dollars. Het dieptepunt lag in 2001 rond $ 250, terwijl onlangs het (voorlopige) hoogtepunt werd bereikt op $ 507. Europese beleggers in goud konden tot nu toe op deze wijze alleen hun valutarisico afdekken. In euro’s handhaafde het goud zich in een vrij vlak patroon dat tot medio dit jaar rond de € 10.000 per kilogram noteerde. Dat voedde de mening dat de euro de laatste jaren substantieel sterker werd gewaardeerd dan haar belangrijkste zustervaluta.

Kijken we naar de goudprijs van vandaag, dan zien we evenwel een stijging naar € 13.500 per kilo of 20% in nog geen drie maanden. De ‘winterslaap’ van het goud in Europa is nu wel definitief voorbij. Opmerkelijk is dat de westerse centrale banken aan de verkoopzijde staan met 100 à 200 ton goud méér dan de oorspronkelijk geplande 400 ton. Anderzijds hebben de centrale banken van onder meer Rusland, Argentinië en nota bene Zuid-Afrika aangegeven om juist additioneel goud op te nemen. Ook de Aziatische banken met hun nog geringe goudreserves verkeren aan de koopzijde. Verder is er sprake van een steeds verder teruglopende goudproductie in Zuid-Afrika. In het derde kwartaal steeg de wereldvraag met 18%, terwijl de productie met slechts 3% toenam.

Een stijging van de goudprijs in dollars met circa 10% in combinatie met een aansterkende dollar met 10% in euro’s leidt intrinsiek tot een 20% hogere notering van goud in euro’s.

Oorzaken

Er zijn verschillende macro-economische oorzaken aan te wijzen voor de stijging van de goudprijs.

  1. De belangrijkste reden is ongetwijfeld het afnemend vertrouwen in de soliditeit van de euro, ondanks alle mooie woorden hierover! Immers, de grote landen Frankrijk, Duitsland en Italië houden zich niet aan de afspraken van Maastricht. Onze minister Zalm had het zelfs over ‘creatief boekhouden’ binnen de Unie. Vervolgens hebben Frankrijk en ons land onlangs het ontwerp van de Europese Grondwet naar de prullenbak verwezen. Verder is er al sinds juni j.l. tijdens een gezamenlijk overleg van de ministers van Financiën groot gekrakeel ontstaan over de budgettaire vaststellingen (lees: subsidies) voor het komende jaar. Dit alles maakte in het grote buitenland een ‘niet al te sterke’ indruk. Tevens leidde dit er toe dat de dollar zelfs ten opzichte van de euro weer enigszins is aangesterkt tot een niveau van circa $ 1,18 per euro.
  2. Dan is er de olieprijsstijging van zeg maar dik 50% sinds begin dit jaar, nog los van de stijging van ruim 30% vorig jaar. De uitkomst van het Amerikaanse kerninflatiecijfer (exclusief de prijzen van voeding en energie) van 2,6% viel niet langer te rijmen met de hoge inflatie (inclusief voeding en energie) van 4,7% in september en 4,3% (op jaarbasis) in oktober gezien het grote verschil van meer dan 2 procentpunten.
  3. Voorts is er de zeepbel van de vastgoedsector en de beurs waarvan de geschatte totale waardering intussen is uitgegroeid tot $ 9,7 biljoen respectievelijk $ 15 biljoen(!). De totale marktkapitalisatie op de beurs bedraagt momenteel bijna 150% van het Amerikaanse Bruto Nationaal Product. De situatie is gelijk aan die in het jaar 2000, toen de beurs eveneens piekte.
  4. De gigantisch hoog oplopende schuldenberg in de VS. Volgens de Flow of Funds van het Amerikaanse stelsel van centrale banken, de Federal Reserve Board (Fed), beliep de totale schuld in het eerste kwartaal van dit jaar ruim $ 43 biljoen. Deze loopt nog steeds verder op. Niet bijgeteld is de $ 36,5 biljoen aan ongedekte verplichtingen met betrekking tot sociale zekerheid, medische zorg en uit te betalen pensioenen aan veteranen. Evenmin is de oorlog in Irak ‘ingeprijsd’.

Gouden Standaard

Het is in dit kader wel goed nog even in herinnering te roepen hoe een en ander te werk ging ten tijde van de ‘gouden standaard’. Naarmate de schulden van een land verder opliepen vertaalde zich dat in toenemende goudverkoop. Aangezien de goudvoorraad juist bedoeld was als buffer voor slechte tijden, waakte de centrale bank er voor de schuldcreatie binnen de perken te houden. Dat heeft trouwens bijgedragen aan de grote depressie in de jaren ’30. Onder onze ‘papieren standaard’ behoeft er bij schuldcreatie alleen maar papieren geld bijgedrukt te worden met als gevolg het inflatiespook. Immers, inflatie ‘draagt’ schulden!

VS

Wat de VS betreft is het op volle toeren draaien van de drukpers zonder noemenswaardige inflatiedruk alleen mogelijk zolang dit geld in de vorm van schuldpapier (‘Treasuries’) ‘zonder morren’ wordt opgenomen door het buitenland (Aziaten en Arabieren). In vakkringen noemt men dit ‘outsourcing’ van het Amerikaanse monetaire beleid. Als deze ‘escape’ komt te vervallen, dan zal automatisch de druk op de dollar toenemen en de rente gaan stijgen. Bovendien daalt dan de export naar de VS en daarop zit niemand te wachten.

Europa

Tegen deze achtergrond is het niet ondenkbaar dat de Europese Centrale Bank ondanks diverse uitspraken feitelijk een soortgelijk beleid zal gaan voeren. Door de geldpers eveneens verder open te zetten wordt de in geldnood verkerende overheden soelaas geboden en de op drijfzand verkerende economie uit de nood geholpen (naar voorbeeld Amerika). De Franse minister van Financiën wees hier nog fijntjes op. De hoge energieprijs is wat dat betreft wel een storende factor.

Naarmate de waarde van het geld daalt, stijgt de waarde van de goederen. Dit heet inflatie, vertaald in reeds aanzienlijk gestegen grondstoffenprijzen (‘commodities’) waarvan goud en olie nadrukkelijk deel uitmaken. Alleen een wereldwijd teruglopende vraag kan voor een afnemende prijsdruk zorgen. Maar naarmate in Azië steeds meer mensen afhankelijk worden van fossiele energie (bouw, auto’s, infrastructuur etc.) valt daar een sterk verminderde vraag niet te verwachten.

Azië

Voor goud geldt in Azië nog een ander motief en dat is het afnemende of het weinige monetaire vertrouwen. Dit staat geheel los van welke economische conjuncturele ontwikkeling dan ook. Dat vertrouwen is in Azië nooit groot geweest. Nu er meer koopkracht in de economie ontstaat, neemt ook in dit werelddeel de vraag naar dit edelmetaal toe.

De goudmarkt

In dollars werd de stijging van de goudprijs ingeluid door de rentedalingen en daarmee het overboord zetten van de anti-inflatiepolitiek door de Fed in 2001. Deze politiek werd in versterkte mate doorgezet. Tegelijk werd hiermee ook de daling van de dollar ingezet. Dat deze nu weer aan het aansterken is, komt puur door de reeks van jongste renteverhogingen in de VS.

Je zou dan zeggen dat de goudprijs, met dit proces gelijke tred houdend, weer zou moeten dalen. Dat is nu juist niet gebeurd, noch in dollars noch in euro’s. Ook niet nadat de diverse centrale banken meer goud konden verkopen om de goudprijs enigszins te kunnen drukken. Integendeel, je kunt dit vertalen in een wereldwijd afnemend monetair vertrouwen.

Geloof geen ‘geleerden’ die beweren dat de rol van het goud is uitgespeeld. Dat zeiden ze ook toen in 1971 Bretton Woods werd opgeblazen, waarmee het goud werd losgekoppeld van de dollar en vervolgens in acht jaar tijd doorsteeg van $ 35 naar $ 850 per troy ounce. Veel tekenen wijzen erop dat we opnieuw aan de vooravond staan van een zich ontwikkelende explosie van de goudprijs.

Meer aanwijzingen tot prijsstijging

Volgens het bekende onderzoeksbureau GFMS in Londen bedroeg de totale goudproductie in 2004 2.464 ton, terwijl voor dit jaar een totaal van 2.495 ton wordt verwacht buiten het ‘scrap’ (goudafval). De grootste vraag is afkomstig van de juwelenindustrie met circa 2.800 ton. Van beleggers wordt voor dit jaar een opname van 43 ton verwacht.

Als we de Britse bank HSBC moeten geloven zal reeds dit jaar het aanbod de vraag met ruim 100 ton overtreffen in de verwachting dat de centrale banken zelfs meer dan 670 ton op de markt zullen gooien. Deze grotere afzet is te rechtvaardigen in het kader van de nu geldende goudprijs. Wereldwijd bezitten centrale banken nog zo’n 20% van de goudvoorraad. Sinds het begin van de jaren ’90 worden deze reserves afgebouwd en omgezet in buitenlandse reserves in de vorm van schatkistpapier.

Nagenoeg alle speculanten rekenen op een stijgende goudprijs gelet op het grote aantal ‘long’ posities. Een week geleden meldde de Comex (onderdeel van de New York Commodities Exchange) een topomzet van 21 miljoen ounces. Deze uitstaande ‘long’ posities kunnen leiden tot een aanvankelijke terugval. Beleggers dienen deze terugval te beschouwen als een welkome instapgelegenheid.

Deutsche Bank refereerde aan de lang bestaande goud/olie ratio – één ounce voor 16 vaten. Deze ratio staat thans op 1 : 7, maar stond oorspronkelijk op 1 : 10 en zou hiermee nu moeten resulteren in een goudprijs van circa $ 600. Bij 1 : 16 zou de goudprijs weer op $ 1.000 staan.

Vandaar dat wij u het advies geven om bij de middelenverdeling van uw beleggingsportefeuille een zwaarder gewicht aan goud te geven. De voorkeur gaat uit naar aandelen in goudmijnen, gezien het hefboomeffect bij een verder stijgende goudprijs. Bovendien is de gestegen goudprijs nog niet verdisconteerd in de koers van de meeste goudfondsen.

Robert Broncel

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.