Technische analyse failliet?

Dit jaar wordt opvallend vaak een aanval gedaan op de technische analyse. Zou het inderdaad niet meer werken? Verschillende lezers hebben mij de laatste tijd links doorgestuurd van columns van enkele analisten die beweren dat technische analyse niet meer zou werken. Zelfs op de Dag van de Belegger die 27 en 28 november plaatsvindt, spreekt ene Ronald Kok over het failliet van de technische analyse.

Zoals u wellicht weet, gebruik ik technische analyse regelmatig bij de analyse van de financiële markten. Het verhaal van Ronald Kok is niet nieuw. In de geschiedenis zijn vaker aanvallen gedaan op de technische analyse. Sterker nog, de wetenschap heeft er in de jaren zestig en zeventig ook een tijdje laatdunkend over gedaan. De heer Kok voelt blijkbaar behoefte om verhalen uit een oude doos te vertellen.

Het verhaal van de wetenschappers uit de jaren zestig en zeventig was dat markten efficiënt waren en dat de historische koersinformatie geen enkele voorspellende waarde zou hebben. Die zou namelijk al perfect in de koersen verwerkt zitten. Veel wetenschappers zijn teruggekomen op de stelling dat markten efficiënt zijn.

Sterker nog, de meeste wetenschappers zijn het er wel over eens dat markten niet efficiënt zijn. De opkomst van de behavioural finance heeft hier mee te maken. We hebben het dan over een aparte discipline in de beleggingsleer die zich is gaan bezighouden met de denkfouten die beleggers maken.

Dat markten niet efficiënt zijn, biedt in potentie de mogelijkheid om met behulp van allerlei vormen van analyses, zoals de technische en fundamentele, winsten te behalen bij het beleggen. Er is een bepaalde vorm van beleggen, waarbij grotendeels technische analyse wordt gebruikt, die op lange termijn gemiddeld genomen ook in staat is goed winstgevend te zijn, namelijk de CTA’s.

Harde feiten hebben weinig woorden nodig. Hieronder heb ik de Barclay CTA Index afgebeeld vanaf 1980. CTA staat voor Commodity Trading Advisors. Dit zijn geregistreerde beleggingsvehikels die bijna altijd met behulp van futures en technische analyse inspelen op trends in de markt. Bekende voorbeelden zijn Transtrend, de cashmaker van Robeco en MAN AHL.

De index heeft slechts drie keer een negatief jaar gekend, en wel in 1992, 1994 en 1999. Het ging toen om marginale verliezen van respectievelijk -0,91%, -0,65% en -1,19%. Ook dit jaar staat de index licht in de min. Diverse wetenschappelijke studies hebben aangetoond dat het een (kleine) allocatie naar CTA’s de rendements-risico-karakteristieken van een breed gespreide portefeuille verbetert.

De heer Kok strooit regelmatig met wetenschappelijke onderzoeken die zijn negatieve mening over de technische analyse zouden onderbouwen. Ik kan talloze onderzoeken meegeven die wel het nut van de technische analyse aantonen. Klik bijvoorbeeld hier voor een samenvatting onderzoek dat het nut van de hoofd-en-schoudersformatie aantoont. In dit artikel staan meer verwijzingen naar andere onderzoeken.

In mijn boek Beleggen met Technische Analyse besteed ik in een van de hoofdstukken uitgebreid aandacht aan de kritiekpunten op de technische analyse en bespreek ik een lange reeks van wetenschappelijke onderzoeken die de technische analyse onderbouwen.

De technische analyse is ontstaan in de 19e eeuw. Charles Dow, eveneens de geestelijk vader van de Dow Jones Index, was een van de eerste die er mee begon. In Japan gebruikte men al eeuwen eerder een bepaalde vorm van technische analyse om de prijsontwikkelingen van de rijstmarkt in kaart te brengen.

Zou technische analyse na al die eeuwen van gebruik ineens niet meer werken? Natuurlijk niet! Als iemand op de grootste beleggersdag van het jaar iets komt presenteren dat niet zou werken, dan vraag ik me af: waarom dan die aanval? Presenteer liever iets waar we als belegger rendement mee kunnen maken. Daar komen de mensen op zo’n dag voor.

Tot slot nog een opmerking. Technische analyse heeft net als veel andere analysevormen, zoals de fundamentele, economische en kwantitatieve analyse zijn waarde, maar ook zijn voor- en nadelen. Als belegger moet je daar bewust van zijn, anders vinden er ongelukken plaats. Gebruik technische analyse alleen met de juiste kennis van zaken.

Harry Geels, Inmaxxa

Harry Geels is directeur Research en partner bij INMAXXA met kantoor te Naarden (www.inmaxxa.nl). Daarnaast is hij uitvoerend hoofdredacteur van Technische en Kwantitatieve Analyse (TKA). De informatie in deze opinie is niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De standpunten en vooruitzichten van Geels geven zijn mening weer in zijn hoedanigheid als directeur Research.