Update BeursBulletin Beleggingsfonds april 2009

In april zetten de aandelenmarkten de stijgende lijn voort die sinds 9 maart werd ingezet. Onze benchmark -de brede Dow Jones Euro Stoxx 50- ging met procenten tegelijk omhoog, waarbij onder meer de financiële waarden fors terrein wonnen. Vanwege het grote aantal short-posities dat vroegtijdig werden ingenomen, heeft dit een drukkend effect gehad op de resultaten van het fonds.Ondanks het forse herstel, wist de Stoxx50 het verlies van dit jaar nog niet ongedaan te maken. Bovendien hebben de indices de lange termijn dalende trend vanaf medio 2007 nog steeds niet omgebogen. Vorig jaar trad er een versnelling op van deze dalende trend. Het negatieve sentiment verbetert niet van de ene op de andere dag: hier gaat een behoorlijke tijd overheen. In dat opzicht zijn short-posities derhalve te rechtvaardigen. Dit impliceert dat er (tijdelijk) met de voet op de rem wordt belegd. Wel is het zo dat in een vroegtijdig stadium aandelenposities zijn opgebouwd, waardoor het resultaat flink zou kunnen verbeteren zodra de rem eraf gaat.

De AEX-index deed verwoede pogingen om het year-to-date-verlies weg te poetsen. Begin mei slaagde de AEX daar in. Uiteraard beseften wij dat het sentiment daarmee voor de korte termijn sterk verbeterde, hoewel de lange termijn trend nog wel neerwaarts gericht is. Daarom hebben wij in april opnieuw een groot aantal aandelenposities toegevoegd c.q. uitgebreid om van de stijging te profiteren. Met een aantal aandelenposities dat op een forse winst staat, hebben wij een uitstekende uitgangspositie. Zo namen wij Aalberts op in portefeuille dat op een winst staat van circa 100%. Anders gezegd, kregen wij tweemaal zoveel aandelen voor hetzelfde geld als dat we dat nu zouden krijgen. Herstelt de beurs zich verder, dan zal de winst dan ook snel worden uitgebouwd. Mocht de beurs toch opnieuw een dip maken, dan zorgen de short­-posities ervoor dat de winst wordt beschermd.

Om succesvol te beleggen, is het van groot belang niet te worden geleid door de waan van dag en de grote lijn te blijven volgen. In de huidige bear market­ zijn forse rallies mogelijk zonder dat de lange termijn dalende trend wordt verlaten. De waan van dag kan beleggers gemakkelijk op het verkeerde been zetten. Onze voorkeur gaat dan ook uit naar een langere termijn, al zullen we moeten accepteren dat op die manier -helaas- een deel van de opwaartse beweging wordt gemist en dat de short-posities momenteel het resultaat negatief beïnvloeden. De beurs van Japan is een goed voorbeeld, alwaar de Nikkei Index na ruim 20 jaar 80% verloor, maar tussen 2003 en 2007 wel 100% opveerde. Het fonds heeft momenteel voldoende sterk geachte aandelen in portefeuille om van dergelijke oplevingen te profiteren.

Ontwikkeling april
In april zijn er opnieuw relatief weinig mutaties geweest binnen het fonds. Wel handhaafden wij een aantal short-posities op indices en op de euro/dollar, terwijl er een aantal aandelen werd gekocht om de short-posities te neutraliseren. De strategie om het neerwaarts risico af te dekken, heeft in het verleden haar vruchten afgeworpen. De aandelenportefeuilles die model staan voor het fonds wisten de forse koersdalingen sinds 2007 goed te pareren. Vanaf begin maart wisten de beurzen te profiteren van de opleving die (met name) de financiële waarden doormaakten. Ook stegen ditmaal de commodity-fondsen, zoals ArcelorMittal, mee. We hebben ’s werelds grootste staalproducent sinds eind maart in portefeuille opgenomen en het fonds 33% in waarde zien stijgen.

Aangezien de financials (nog steeds) een behoorlijke stempel drukken op de indices en wij deze sector hebben onderwogen, misten wij deze stijging. Wij hebben een bewuste keuze gemaakt om de financiële sector grotendeels te mijden. De banken zijn immers volgens de boekhoudregels van vorig jaar failliet, maar door diverse veranderingen van de spelregels wisten zij forse winsten te boeken. Zo mogen banken en verzekeraars nu hun slechte kredieten en giftige leningen mark to maturity of mark to model waarderen in plaats van, zoals gebruikelijk mark tot market (waarbij forse afboekingen zouden moeten worden gedaan). Ook mogen ze geld dat minimaal 1 dag op een betaalrekening staat als spaargeld aanmerken, zodat in één keer de kapitaaleisen weer op orde zijn. De boekhouders zijn dan ook weer tevreden en de bestuurders kunnen weer een forse bonus ontvangen, maar de financiële sector blijft natuurlijk in dezelfde conditie als voor de boekhoudkundige aanpassing. Wel zorgden de nieuwe spelregels er voor dat de fondsen die 80%, 90% of zelfs 95% in waarde daalden, eenvoudig in waarde konden verdubbelen. Ons systeem is echter nog steeds niet gedraaid voor deze aandelen.

Hoewel het resultaat voor de korte termijn ons absoluut niet tevreden stelt, zijn we optimistisch, aangezien ons systeem op lange termijn zijn vruchten afwerpt. Sommige beleggingsfondsen hebben in april weliswaar forse koerswinsten laten zien, maar staan sinds begin 2008 nog steeds aanzienlijk onder water. Fortis Obam is een sprekend voorbeeld: ondanks het forse herstel van de afgelopen maanden, noteert het beleggingsfonds nog altijd circa 50% lager ten opzichte van begin vorig jaar.

De grootste achterblijver binnen ons fonds, de portefeuille IndexAlert, noteert sinds begin dit jaar 24% lager. Vanwege de ingenomen short-posities, is het resultaat door de forse stijging sinds 9 maart helaas fors gedaald. Sinds begin 2008 echter, staat deze portefeuille nog steeds op een plus van 10% en dat terwijl de AEX sinds begin 2008 50% lager staat en wij tot tweemaal toe behoorlijk op het verkeerde been zijn gezet door de euro/dollar.

Uiteraard komt het systeem van BeursBulletin het beste tot zijn recht wanneer er sprake is van een trend. Omdat wij de trend volgen, blijft het resultaat in een per saldo zijwaartse markt (zoals de maanden november 2008 tot en met heden) helaas achter. In november 2008 stonden we rond het hetzelfde niveau als nu, waarbij er forse dalingen en dito stijgingen plaatsvonden. De (Europese) indices worstelen momenteel met dalende weerstandslijnen, die overwonnen zullen moeten worden. Bovendien moeten de toppen van januari worden doorbroken om het beeld vriendelijker te laten worden.

Het huidige beursklimaat biedt echter wel mooie beleggingskansen, waarvan wij hebben geprofiteerd. Een behoorlijk aantal aandelen kon op een veel lager niveau worden gekocht en toont momenteel een behoorlijke winst. Veel aandelen zijn tijdens de recente beursmalaise circa 90% in waarde gedaald. Anders gezegd: voor hetzelfde geld konden tien keer zoveel aandelen worden gekocht. Mochten de oude koersniveaus weer worden opgezocht, dan kan een koersstijging van 1000% tegemoet worden gezien.

Verwachting

Het beleggingsbeleid van het fonds is gebaseerd op verschillende portefeuilles van BeursBulletin. Met onze aandelenportefeuilles is in de afgelopen 4 jaar en negen maanden een winst van circa 80% behaald, terwijl de Stoxx50 het met een verlies van 13% moet doen (de AEX daalde overigens in deze periode maar liefst 26%!).

Op dit moment heeft BeursBulletin voldoende sterke aandelen in portefeuille om van een verder herstel te profiteren. Bovendien heeft het fonds nog steeds de risico’s beperkt middels short-posities op de AEX-index en de EuroStoxx50. Hiermee onderscheidt BeursBulletin zich van conventionele long only beleggingsfondsen die bijvoorbeeld de index volgen en werken volgens het buy and hold-principe.

Wanneer de markt een duidelijke trend inzet, bijvoorbeeld als de markten de weg naar boven hervinden, zullen de resultaten weer verbeteren. In een bear market waarin we momenteel nog steeds verkeren, kunnen er af en toe forse bear market-rallies ontstaan zoals de afgelopen weken hebben kunnen zien. De AEX-index is sinds de bodem op 9 maart 2009 ruim 30% gestegen. Dat wil niet zeggen dat hiermee de AEX in een bull-markt verkeert. Wel zou dit een voorbode kunnen zijn voor een verder herstel, al zal de toekomst dit moeten uitwijzen.

Middels de strategie van het afkappen van verliezen en het laten doorgroeien van winsten, verslaat BeursBulletin jaar in jaar uit de benchmark. Uiteraard zijn er periodes waarin we minder goed presteren dan de beurzen (zoals het afgelopen half jaar), maar over een periode van jaren doet het systeem het veel beter dan de markt (zie bijgaande grafiek van de portefeuille Energie en Financiële dienstverlening).

Gemiddeld 60% van de adviezen wordt namelijk met winst afgesloten waarbij de gemiddelde winst groter is dan het gemiddelde verlies. Wij verwachten dan ook dat we in de komende tijd per saldo weer een bovengemiddeld rendement zullen realiseren. Alleen zal daarvoor wel een trend aanwezig moeten zijn. De markten zijn altijd in beweging en zullen vroeg of laat opnieuw een weg gaan inslaan: omhoog of omlaag. De markt kan immers niet voor altijd zijwaarts blijven bewegen.

Harm van Wijk, BeursBulletin.nl