Brazilië

Door gedegen macro-economisch beleid en het openstellen van het land voor wereldhandel en investeringen, daalde de werkloosheid in Brazilië de afgelopen jaren gestaag. In de laatste vijf jaar zijn meer dan 30 miljoen Brazilianen opgeklommen naar een hogere sociaal-economische klasse. Belangrijk, want voor een steeds groter deel van de bevolking worden luxe goederen nu betaalbaar – en de rol van de consumentensector is in Brazilië groter dan in bijvoorbeeld China en India. Het werkloosheidspercentage liet de afgelopen jaren een gestage daling zien.

In Brazilië draagt de private consumptie voor meer dan 60% bij aan het Bruto Binnenlands Product (BBP). In onderstaande grafiek wordt het BBP per hoofd van de bevolking vergeleken met Nederland en enkele andere landen – en ziet u dat ook het welvaartsniveau in Brazilië hoger ligt dan in China en India.

Rijk aan olie en andere grondstoffen
Brazilië profiteert ook van de stijgende prijzen van ijzererts en staal. Van beide is het land een grote producent. Daarnaast plukt Brazilië de vruchten van de gestegen energieprijzen. Voor de kust zijn nieuwe olievelden ontdekt die door Petrobras, het op twee na grootste energiebedrijf ter wereld, worden geëxploiteerd.

Grootste olie- en gasreserves

Brazilië mag zich nu mogelijk zelfs tot de landen met de grootste olie- en gasreserves ter wereld rekenen. Het land is bovendien ´s werelds grootste exporteur van suiker (30% marktaandeel), koffie (19%), geconcentreerd sinaasappelsap (67%), tabak (26%) en kip (34%). Met rundvlees (21%) en soja bonen (31%) staat Brazilië qua export op de tweede plaats.

Hoewel Brazilië kan profiteren van de stijgende vraag naar grondstoffen, is het niet alleen afhankelijk van export. De totale export maakt slechts 10,1% van het BBP uit. De invloed van externe economische schokken is daardoor relatief beperkt. Het land belandde dan ook als laatste van de Latijns- Amerikaanse landen in een recessie als gevolg van de wereldwijde financiële crisis en het trok zich er als eerste weer uit.

Gunstige demografie voor beleggingen
In tegenstelling tot de Verenigde Staten, Japan en West-Europa beschikt Brazilië over een jonge beroepsbevolking. Meer dan 60% van de bevolking is jonger dan 35 jaar.

Naarmate een jonge, welvarende bevolking ouder wordt, neemt de vraag naar pensioenen, verzekeringsproducten en beleggingsfondsen doorgaans toe. Institutionele beleggers die deze producten beheren, beleggen het ingebrachte geld voor een deel in aandelen. In de komende jaren is het daardoor zeer goed mogelijk dat meer geld richting de aandelenmarkt stroomt – een ontwikkeling die in de Westerse markten eerder al heeft plaatsgevonden.

Geplande binnenlandse investeringen
De Braziliaanse overheid wil tussen 2011 en 2014 onder het ‘Versnelde Groei Programma’ (PAC) voor € 430 miljard investeren in de lokale economie. Deze investeringen zijn gericht op onder meer het bouwen van huizen. Daarnaast in het verbeteren van het rioolstelsel en uitbreiding en verbetering van het elektriciteitsnetwerk.

Wereldkampioenschap voetbal 2014

Het Wereldkampioenschap voetbal in 2014 en de Olympische Spelen in 2016 zullen daarnaast een aanvullend positief effect hebben op de binnenlandse investeringen in infrastructuur, bouw, toerisme en vervoer. Beide evenementen leveren naar verwachting voor € 65 miljard aan investeringen op en kunnen het imago van het land een flinke positieve impuls geven.

Koers-winstverhouding
Braziliaanse aandelen zijn in termen van koers-winstverhoudingen (k/w) relatief laag gewaardeerd. De gemiddelde k/w op basis van verwachte winstcijfers (per mei 2011) is gezakt van ruim 17 naar 10 en is daarmee lager dan die van de MSCI World (13).

Risico’s
Is Brazilië het land van de toekomst? Niets is zeker. Er bestaat een verhoogde kans op sociale onrust in het land, door grote inkomensongelijkheid en armoede, toenemende bureaucratie en corruptie. Ook op het macro-economische vlak zijn risico’s aanwezig. Doordat de vraag naar Braziliaanse grondstoffen sterk is, neemt bovendien de vraag naar de Braziliaanse munt toe.

Internationale concurrentiepositie

Dat kan de internationale concurrentiepositie in andere sectoren verzwakken. Brazilië kampt momenteel met een hoge inflatie van 6,5%, terwijl de centrale bank streeft naar een inflatie van 4,5%. Daarom is de rente al meerdere keren verhoogd tot het huidige niveau van 12% (mei 2011). Door een verdere verhoging van de rente kan extra instroom van buitenlands geld ontstaan – met als gevolg een verdere waardevermeerdering van de real en aantasting van de concurrentiepositie.

De overheid heeft inmiddels maatregelen genomen om de instroom van buitenlands geld te beperken. Zij kan bovendien besluiten verdere beperkende maatregelen in te stellen. Dit zou de toegang tot de Braziliaanse financiële markten voor buitenlandse beleggers kunnen bemoeilijken.

Rick Boerkamp, Derivatenteam Intereffekt Investment Funds