Winstvrees

Over de angst om grote sommen geld te verliezen op de beurs zijn boekenkasten vol geschreven. Maar ik wil het nu met u hebben over wat er in de bovenkamer van de belegger gebeurt als hij in een winstgevende positie zit. Een winstgevende trade zou een belegger gelukkig en tevreden moeten maken, toch? In gesprekken met beleggers en uit eigen ervaring weet ik dat dit niet altijd het geval is. Ook de belegger in een winstgevende positie valt ten prooi aan een heel scala van emoties.

Vreugde over de – papieren – winst. Hoop op een verdere stijging van de koersen (bij een longpositie). Hebzucht en de angst om de winst weer te verliezen. Twijfel, winst nemen of niet? Alles bij elkaar een troebele cocktail van emoties, die tot van alles kan leiden. Van lijdzaam afwachten of impulsief winst nemen tot manisch in- en uitstappen. De buitenwacht maakt het er dikwijls niet beter op. Waar een verliesgevende trade meestal ‘onder de pet’ wordt gehouden, is er bij winst een grote bereidheid om hier over te babbelen. Waardoor ook in de familiekring de druk groter wordt om de winst te verzilveren. Een aansporing als: ‘Pak die winst Jan! Je hebt in het verleden al genoeg verloren!’ komt u misschien bekend voor. Maar wat doet u eraan?

Het probleem is vaak dat beleggers zo gefixeerd zijn op instappen en verlies beperken (stop loss) dat de exitcriteria bij winst wat op de achtergrond raken. En verlies nemen is bovendien een overzichtelijk proces. Bij een stop loss-hit heeft u geen opties. Er is feitelijk maar een actie mogelijk: meteen handelen. Bij een winstpositie is afwachten wel een optie, want het kost u in het slechtste geval alleen op papier geld. In het beste geval wordt u beloond met nog meer winst. Tastend in het donker vraagt u zich af wat te doen. U voelt hem waarschijnlijk al aankomen: ook bij het uitstappen is technische analyse in mijn opinie onmisbaar.

Een trailing stop loss, ofwel een stop loss die opwaarts meebeweegt met de koers, is een mogelijke oplossing. Maar een te krappe instelling kapt uw winst te vroeg af; zeker in beweeglijke markten. Een te ruime instelling kan daarentegen uw winst zelfs in gevaar brengen. Probleem is dat een trailing stop loss niets zegt over de technische stand van de trend. Ook bij een doorzettende trend kan uw trailing stop worden gehit. Vaak is het beter een technische indicator als exit te gebruiken. In een trending markt kan een trendvolgende indicator zoals bijvoorbeeld een Voortschrijdend Gemiddelde (VG) hier goede diensten bewijzen. De 30-daags VG had u eind 2005, begin 2006 op de AEX-index al voor een hoop gepieker behoed. Bedenk echter wel dat het ook met technische analyse onmogelijk is precies op de top uit te stappen. U zult altijd iets moeten inleveren, tenzij u beschikt over de hulp van hogere machten uiteraard.

Rombout Kerstens