Beursindexen tot in detail: een complete uitleg voor beginners

Beursindexen zijn een beetje zoals het weerbericht voor de financiële wereld. Ze geven je een idee van hoe de economie ervoor staat, maar wat zijn beursindexen precies? Hoe werken ze en hoe kun je ze gebruiken? In dit artikel nemen we een diepe duik in de wereld van beursindexen. We leggen alles uit wat je moet weten, van de basisprincipes tot de meer geavanceerde concepten.

 

1. Wat zijn beursindexen?

Beursindexen, ook wel aandelenindexen genoemd, zijn eigenlijk niets meer dan een thermometer voor de economie. Ze meten hoe goed of slecht het gaat met een specifieke groep bedrijven. Stel je een grote weegschaal voor waarop alle bedrijven van een bepaalde index staan. Als de meeste bedrijven het goed doen, gaat de weegschaal omhoog en stijgt de index. Doen de meeste bedrijven het slecht, dan daalt de index.

De bedrijven die in een index zitten, zijn meestal niet zomaar gekozen. Ze vertegenwoordigen vaak een bepaald deel van de economie. Zo bestaat de AEX-index uit de 25 grootste bedrijven van Nederland. De S&P 500 is een index met de 500 grootste bedrijven van Amerika, maar er zijn ook indexen voor specifieke sectoren, zoals technologie of gezondheidszorg.

Een beursindex is dus een handig hulpmiddel om in één oogopslag te zien hoe het gaat met de economie. Het is een beetje zoals de temperatuur meten: het zegt je iets over de algemene gezondheid, maar het vertelt je niet alles. Zo kan een index stijgen terwijl sommige bedrijven het juist slecht doen, en andersom. Over het algemeen geeft een beursindex een aardig beeld van de economische temperatuur.

2. Hoe werken beursindexen?

Hoe werken ze eigenlijk? Het is één ding om te weten wat een beursindex is, maar het is iets heel anders om te begrijpen hoe het werkt. In dit deel gaan we daar dieper op in. We gaan kijken naar de berekening van een beursindex en de rol van bedrijven in een beursindex. Dit is belangrijke informatie als je overweegt om te beleggen in beursindexen.

2.1. De berekening van een beursindex

Een beursindex wordt berekend door de waarde van alle aandelen in de index bij elkaar op te tellen. Het is echter niet zo simpel als het optellen van de prijzen van elk aandeel.

Elk aandeel in de index heeft een bepaalde weging. Dat betekent dat sommige aandelen zwaarder meetellen in de index dan andere. Deze weging is vaak gebaseerd op de marktkapitalisatie van het bedrijf. Dat is de totale waarde van alle aandelen van het bedrijf.

Het kan zijn dat je denkt dat dit een beetje ingewikkeld klinkt, maar in feite is het vrij eenvoudig. Stel je voor dat je een fruitmand maakt. Je hebt appels, bananen en sinaasappels, maar je hebt meer appels dan bananen en sinaasappels. Dus de appels hebben meer invloed op het totale gewicht van de fruitmand. Dat is precies hoe de weging in een beursindex werkt. Het is een manier om de invloed van elk bedrijf op de index te bepalen.

2.2. De rol van bedrijven in een beursindex

Bedrijven spelen een cruciale rol in een beursindex. Zij zijn het die de index maken of breken en hun prestaties bepalen de waarde van de index.

De selectie van bedrijven in een index is geen willekeurige keuze. Meestal zijn het bedrijven die een bepaald deel van de economie vertegenwoordigen. Denk bijvoorbeeld aan de AEX-index, die bestaat uit de 25 grootste bedrijven van Nederland.

Het is ook goed om te weten dat bedrijven kunnen in- en uitstappen in een index. Dit gebeurt op basis van hun marktkapitalisatie. Als een bedrijf groeit en aan bepaalde criteria voldoet, kan het worden opgenomen in de index, maar als een bedrijf krimpt of niet meer voldoet aan de criteria, kan het ook uit de index worden verwijderd.

Dit continue proces van in- en uitstappen zorgt ervoor dat de index altijd een actuele weergave is van de economie. Het houdt de index dynamisch en relevant.

3. Verschillende soorten beursindexen

Er zijn verschillende soorten beursindexen. Elk type heeft zijn eigen kenmerken en functies. Het is belangrijk om deze verschillen te kennen. Dit helpt je om beter te begrijpen hoe de financiële markten werken en het kan je helpen bij het maken van investeringsbeslissingen.

We hebben ze opgedeeld in drie hoofdcategorieën: wereldwijde indexen, nationale indexen en sectorale indexen. Elk type heeft zijn unieke eigenschappen.

3.1. Wereldwijde beursindexen

Wereldwijde beursindexen zijn, zoals de naam al doet vermoeden, indexen die een wereldwijde weergave geven van de economie. Ze bevatten aandelen van bedrijven uit verschillende landen en sectoren. Voorbeelden van dit soort indexen zijn de MSCI World Index en de FTSE All-World Index.

De MSCI World Index is samengesteld uit aandelen van meer dan 160 bedrijven uit 23 ontwikkelde markten. Dit betekent dat als je in deze index investeert, je in feite investeert in de wereldwijde economie. De FTSE All-World Index is vergelijkbaar, maar deze bevat ook aandelen uit opkomende markten.

Wereldwijde indexen zijn handig als je je investeringen wilt spreiden over verschillende landen en sectoren. Door in een wereldwijde index te investeren, zet je je geld niet op één paard, maar spreid je het risico. Bovendien bieden ze een makkelijke manier om te investeren in de wereldwijde economie zonder dat je elk afzonderlijk bedrijf hoeft te onderzoeken.

3.2. Nationale beursindexen

Nationale beursindexen focussen zich, je raadt het al, op één specifiek land. Ze geven een beeld van de economische prestaties binnen dat land. De bekendste voorbeelden zijn waarschijnlijk de AEX-index in Nederland en de DAX-index in Duitsland.

De AEX bestaat uit de 25 grootste bedrijven van Nederland. De DAX daarentegen vertegenwoordigt de 30 grootste en meest verhandelde bedrijven in Duitsland. Deze indexen geven je een goed idee van hoe de economie in deze landen ervoor staat.

Het is belangrijk om te onthouden dat nationale indexen niet alleen nuttig zijn voor mensen die in dat specifieke land wonen. Ze kunnen ook waardevol zijn voor buitenlandse investeerders. Als je bijvoorbeeld wilt investeren in de Nederlandse economie, zou je kunnen overwegen om in de AEX te investeren.

3.3. Sectorale beursindexen

Sectorale beursindexen richten zich op specifieke sectoren in de economie. Dit kunnen bijvoorbeeld technologiebedrijven zijn, of bedrijven in de gezondheidszorg. Een bekend voorbeeld van een sectorale index is de Nasdaq Composite, die vooral technologiebedrijven bevat.

Het voordeel van sectorale indexen is dat ze je in staat stellen om te investeren in een specifieke sector. Stel, je denkt dat de technologie sector het in de toekomst goed gaat doen. Dan kun je investeren in een technologie-index. Zo hoef je niet alle technologiebedrijven afzonderlijk te onderzoeken.

Ook bij sectorale indexen kunnen bedrijven in- en uitstappen. Dit gebeurt op basis van hun prestaties en marktkapitalisatie. Zo blijft de index altijd een actuele weergave van de sector.

4. Belangrijkste beursindexen ter wereld

Welke beursindexen zijn nu echt belangrijk om in de gaten te houden? Er zijn een paar grote spelers die vaak in het nieuws komen. Deze indexen hebben een grote invloed op de wereldwijde economie. In dit deel gaan we deze belangrijke beursindexen bespreken. We kijken naar wat ze zijn, hoe ze werken en waarom ze zo invloedrijk zijn. Dit kan je helpen om beter te begrijpen wat er gebeurt op de financiële markten.

4.1. De Dow Jones

De Dow Jones Industrial Average, kortweg de Dow Jones, is een van de oudste en meest bekende beursindexen ter wereld. Hij werd in 1896 opgericht door Charles Dow en Edward Jones. De index bestaat uit 30 grote Amerikaanse bedrijven, van verschillende sectoren. Het zijn vooral industriebedrijven, maar je vindt er ook technologiebedrijven en financiële instellingen.

Het bijzondere aan de Dow Jones is dat hij anders berekend wordt dan de meeste andere indexen. De waarde van de Dow Jones wordt namelijk bepaald door de prijzen van de aandelen bij elkaar op te tellen en dan te delen door een specifiek getal, de Dow divisor. Het is dus niet gebaseerd op marktkapitalisatie. Dit betekent dat een bedrijf met een hogere aandelenprijs meer invloed heeft op de index, ongeacht de grootte van het bedrijf.

De Dow Jones is erg belangrijk en invloedrijk. Hij wordt vaak gebruikt als graadmeter voor de Amerikaanse economie. Als de Dow Jones stijgt, betekent dat meestal dat het goed gaat met de Amerikaanse economie. De Dow Jones is echter maar een klein deel van de totale Amerikaanse aandelenmarkt. Dus het geeft niet het volledige plaatje.

Voor beleggers kan de Dow Jones interessant zijn. Je kunt er niet direct in investeren, maar er zijn wel fondsen die de Dow Jones volgen. Dit betekent dat je met één investering in zo’n fonds, je geld spreidt over de 30 bedrijven in de Dow Jones.

4.2. De Nasdaq

De Nasdaq Composite, meestal gewoon Nasdaq genoemd, is een Amerikaanse beursindex die vooral technologiebedrijven bevat. De naam Nasdaq staat eigenlijk voor National Association of Securities Dealers Automated Quotations?

De Nasdaq werd opgericht in 1971 en was de eerste elektronische beurs ter wereld. De index bevat meer dan 300 bedrijven, waaronder grote namen als Apple, Microsoft en Amazon. Dit maakt de Nasdaq tot een belangrijke graadmeter voor de technologie sector.

Net als bij de meeste andere indexen, wordt de waarde van de Nasdaq berekend op basis van marktkapitalisatie. Dit betekent dat grotere bedrijven meer invloed hebben op de index. Maar er is een verschil: de Nasdaq is een samengestelde index. Dit betekent dat hij niet alleen de aandelen bevat van bedrijven die op de Nasdaq-beurs genoteerd zijn, maar ook van andere beurzen.

4.3. De S&P 500

De S&P 500, voluit de Standard & Poor’s 500, is een Amerikaanse beursindex die de 500 grootste bedrijven van de VS bevat. De index is in 1957 opgericht en is sindsdien uitgegroeid tot een van de belangrijkste beursindexen ter wereld.

De S&P 500 is een zogenaamde marktkapitalisatie-gewogen index. Dit betekent dat de waarde van de index wordt bepaald door de totale marktkapitalisatie van de 500 bedrijven. Hoe groter het bedrijf, hoe meer invloed het heeft op de index.

De S&P 500 is een populaire index onder beleggers. Het is namelijk een brede index die een goede weergave geeft van de Amerikaanse economie. Bedrijven in de S&P 500 komen uit verschillende sectoren, zoals technologie, gezondheidszorg en financiële dienstverlening.

Beleggen in de S&P 500 kan door middel van indexfondsen of ETF’s die de index volgen. Statistieken tonen aan dat de S&P 500 op de lange termijn een gemiddeld rendement van ongeveer 10% per jaar heeft opgeleverd.

5. Hoe je beursindexen kunt gebruiken

Hoe kun je nu precies beursindexen gebruiken? Dat is de vraag die we in dit deel gaan beantwoorden. We gaan het hebben over verschillende manieren waarop je beursindexen kunt inzetten, van het volgen van de markt tot het investeren in indexfondsen.

5.1. Beleggen in indexfondsen

Het idee achter een indexfonds is simpel. In plaats van te proberen de markt te verslaan door de juiste aandelen te kiezen, volg je gewoon de markt. Dit doe je door te investeren in een fonds dat dezelfde aandelen bevat als een bepaalde index.

Het grote voordeel van indexfondsen is dat ze je in staat stellen om te investeren in de hele markt, zonder dat je elk afzonderlijk bedrijf hoeft te onderzoeken. Je spreidt je risico’s over veel verschillende bedrijven. Daarnaast zijn indexfondsen vaak goedkoper dan actief beheerde fondsen. Ze hebben lagere kosten omdat ze niet actief worden beheerd door een fondsmanager.

Er zijn ook nadelen. Zo zijn de rendementen van indexfondsen meestal gemiddeld. Je zult niet snel een hoog rendement behalen, maar je loopt ook minder risico op een groot verlies. Daarnaast heb je weinig controle over je investering. Je kunt niet kiezen in welke bedrijven je investeert, dat wordt bepaald door de index.

Volgens een onderzoek van S&P Dow Jones Indices verslaat meer dan 80% van de actief beheerde fondsen hun index niet op de lange termijn. Dit maakt indexbeleggen een interessante optie voor veel beleggers.

5.2. Risico’s van beleggen in indexfondsen

Eén van de belangrijkste is marktrisico. Dit betekent dat als de markt als geheel daalt, je investering in een indexfonds waarschijnlijk ook zal dalen.

Dan is er nog het risico van passief beheer. Indexfondsen worden niet actief beheerd, wat betekent dat ze de markt volgen, ongeacht of deze stijgt of daalt. Er is geen fondsbeheerder die ingrijpt bij marktschommelingen.

Ten slotte is er het risico van trackingfouten. Dit zijn verschillen tussen de prestaties van het indexfonds en de index die het volgt. Hoewel fondsbeheerders streven naar minimale trackingfouten, kunnen ze niet altijd worden vermeden.

6. Voordelen en nadelen van beleggen in beursindexen

Eén van de grootste voordelen is de diversificatie. Door te beleggen in een index, spreid je je investering over vele verschillende bedrijven. Dat verlaagt het risico ten opzichte van het beleggen in individuele aandelen.

Een ander voordeel is het gemak. Je hoeft niet zelf elk bedrijf te onderzoeken en te kiezen. Dat heeft de index al voor je gedaan. Bovendien volgen veel indexfondsen passieve beleggingsstrategieën. Dat betekent minder kosten, omdat je niet betaalt voor actief fondsbeheer.

Er zijn ook nadelen. Eén daarvan is het gebrek aan controle. Je kunt niet kiezen welke bedrijven in de index zitten.

Een ander nadeel is dat je vastzit aan de prestaties van de markt. Als de markt daalt, zal je investering in de index waarschijnlijk ook dalen. Je hebt geen mogelijkheid om de koers te wijzigen of te profiteren van individuele succesverhalen.

Tot slot, hoewel de kosten van indexfondsen over het algemeen lager zijn dan die van actief beheerde fondsen, zijn ze niet nul. Je betaalt nog steeds beheerkosten en transactiekosten. Dat kan oplopen, vooral als je regelmatig handelt.

Klaar om je kennis van beursindexen naar een hoger niveau te tillen? Hopelijk heeft dit artikel je al goed op weg geholpen. Nu is het tijd om verder te groeien. Schrijf je in voor onze GRATIS online training op Beleggen.com/training of ontvang ons GRATIS boek op Boek.Beleggen.com en versnel je weg naar financieel inzicht!”

7. Veelgestelde vragen over beursindexen

Wat is het verschil tussen een beursindex en een aandeel? Een beursindex is een verzameling van aandelen. Het is een manier om de prestaties van een groep bedrijven te meten. Een aandeel daarentegen is een stukje eigendom in één specifiek bedrijf.

Waarom zou ik in een beursindex investeren in plaats van in individuele aandelen? Beleggen in een beursindex kan minder risicovol zijn dan het kopen van individuele aandelen. Je spreidt je risico over veel verschillende bedrijven. Bovendien is het makkelijker. Je hoeft niet elk bedrijf afzonderlijk te onderzoeken.

Wat is een ETF? Een ETF, of exchange-traded fund, is een soort beleggingsfonds dat op de beurs wordt verhandeld. Het doel van een ETF is om een specifieke beursindex te volgen. Als je in een ETF investeert, investeer je in feite in de hele index.

Wat zijn de risico’s van beleggen in beursindexen? Net als elke investering, brengt ook beleggen in beursindexen risico’s met zich mee. De waarde van je investering kan dalen. Je kunt dus geld verliezen. Het is belangrijk om je goed in te lezen en je risico’s te spreiden.