Europese Unie valt uiteen

1112 Rente GriekenlandIs dit het begin van het uiteenvallen van de Europese Unie? “Integendeel” antwoordde Rutte na de Eurotop. Maar ja, wat kan hij anders zeggen? De Britten denken er heel anders over. De Britten spreken van de meest vernietigende scheuring in de 54 jaar lange historie van de Europese Unie. Volgens velen valt de Europese Unie steeds verder uiteen.

Groot-Brittannië

De CHUKS (Czechs, UK, Hungarians en Swedes) verwierpen het plan van Merkel en Sarkozy, maar de druk op Hongarije, Zweden en de Tsjechische Republiek werd zo ver opgevoerd dat zij overstag gingen. We zagen al eerder dat afwijkende meningen binnen de eurozone direct worden aangepakt. Groot-Brittannië staat nu alleen, zodat 26 EU-landen over blijven. Op dit moment althans, want het rommelt binnen de EU.

Hollande wil opnieuw onderhandelen

François Hollande, de Franse socialistische presidentskandidaat, wil opnieuw onderhandelen over het EU-akkoord. De strengere begrotingsdiscipline is niet het antwoord meldde Hollande maandag voor de Franse radio. Een grotere rol van de Europese Centrale Bank, de gezamenlijke uitgifte van staatspapier door de eurolanden en maatregelen om de economische groei te stimuleren, moeten centraal staan. Hollande komt in de peilingen uit op 31,5% van de stemmen. Nicolas Sarkozy komt uit op 26%.

Moody’s Investors Service

Moody’s Investors Service herhaalde het voornemen om de waardering van alle EU-landen te verlagen: “Met het oog op de voortdurende afwezigheid van beslissende maatregelen, ondanks de recente eurozone top”. Hoe langer de politici om elkaar heen blijven draaien, hoe groter de kans dat meerdere landen in het eurogebied failliet gaan.

Mathijs Bouman

Rapper Ali B vroeg tijdens het televisieprogramma De Wereld Draait Door aan econoom Mathijs Bouman naar de logica van de recente besluiten. “Als landen te veel schulden hebben, krijgen ze een boete waardoor ze nog meer schulden hebben.” Mathijs Bouman moest toegeven dat dit inconsistent is.

Nationale knuffel Marokkaan

Als onze nationale knuffel Marokkaan, zonder enige economische opleiding, begrijpt dat dit een belachelijke oplossing is, hoe kan het dan dat politici en economen wel in deze oplossing geloven? Zijn zij nou zo dom of is Ali B nou zo slim?

Rente in Europa loopt weer op

De rente in Europa loopt weer op. Beleggers trekken dus opnieuw weg uit Europa omdat zij er niet meer in geloven. De 10-jaarsrente in Griekenland liep maandag op tot boven 35%. De rente in Italië lijkt weer op weg naar 7% en ook Spanje ziet de rente weer oplopen. Griekenland, Ierland en Portugal lijken opgegeven en het vertrouwen in Italië neemt ook weer af. De rente in België viel terug na de vorming van een kabinet, maar begint ook alweer op te lopen.

Griekenland in uitzichtloze situatie

De 1-jaarsrente in Griekenland noteert momenteel rond 350%. De kans dat de rente of de hoofdsom worden betaald, is bijna 0. Een uitzichtloze situatie. Dat zien we ook terug aan het aantal zelfmoorden in Griekenland. In de eerste vijf maanden van 2011 liep het aantal zelfdodingen op met 40%, de grootste stijging binnen Europa. Tussen 2007 en 2009 liep het aantal zelfmoorden al op met 17% volgens The Lancet.

Monetair soeverein

De rente in Zwitserland daalt daarentegen steeds verder en staat nu op 0,75%. Ook de rente in Engeland daalde en staat nu rond 2%. Deze landen hebben te kampen met dezelfde problemen als de rest van Europa, maar kennen één verschil. Deze landen zijn nog steeds monetair soeverein en na de recente Eurotop is het vertrouwen in deze landen verder gegroeid.

Soevereiniteit

Engeland zou wel gek zijn om het grootste goed wat een land heeft te verkwanselen, namelijk haar monetaire soevereiniteit. Engeland heeft een eigen munt en zolang een land zelf zijn eigen geld kan bijmaken, kan de rente altijd worden betaald. Daarom is de enorme schuldenlast van Amerika of Japan geen bedreiging omdat de schulden en de rente op die schulden altijd kunnen worden terugbetaald.

Armoedegrens

Steeds verder bezuinigen heeft geen enkele zin wanneer een economie krimpt. Dat zien we in Griekenland. Niet alleen de economie, maar ook de bevolking wordt hiermee kapot gemaakt. Wat heeft het voor zin om nog meer mensen onder de armoedegrens te brengen? Bezuinigen doe je als het goed gaat. Niet als de zaak dreigt te ontsporen. Maar als het goed gaat, spelen de politici graag voor Sinterklaas.

Oplossing voor de crisis

Ik schreef al diverse malen (zie https://beleggen.com/de-oplossing-van-de-schuldencrisis en https://beleggen.com/europese-landen-gaan-failliet) dat het meest voor de handliggend is om een ‘debt for equity swap’ te doen. Dus of weer terug naar de gulden, mark, frank, drachme, et cetera) of naar een politiek en fiscaal Verenigde Staten van Europa (lees: een soevereine euro). Hoe langer de crisis duurt, hoe kleiner echter het draagvlak voor dat laatste wordt.

Democratie brokkelt af

Maar de vraag is of het draagvlak nog wel zo belangrijk is. We zien de democratie ook steeds verder afbrokkelen. Goldman Sachs nam binnen twee weken zowel de Europese Centrale Bank, Griekenland als Italië over. Er komt geen verkiezing meer aan te pas. Ook het aanpassen van het Europese verdrag gaat, als het aan Rutte ligt, zonder referendum. 60% van de Nederlanders stemde destijds tegen de Europese grondwet, dus de uitkomst van een volksraadpleging staat vooraf al vast.

Euroverdrag gaat in tegen Grondwet

Brussel gaat dus voortaan bepalen of de Miljoenennota door de beugel kan. In Artikel 91 van de Grondwet is echter opgenomen dat een verdrag dat ingaat tegen de Grondwet, met tweederde meerderheid moet worden aangenomen. Als er geen 100 van de 150 stemmen in de Tweede Kamer en 50 van de 75 stemmen in de Eerste Kamer zijn te vinden, dan mogen de rode potloden weer worden geslepen. De vraag is echter hoe de zittende partijen het er dan van af gaan brengen. Of krijgen wij, net als Italië en Griekenland ook een niet gekozen bankierskabinet?

Ik kijk uit naar ideeën, tips en gedachten over deze bijdrage. Type ze s.v.p. in het commentaarveld onderaan de column op www.beleggen.com

Drs.Harm van Wijk

www.beursbulletin.nl

8 antwoorden
  1. henk
    henk zegt:

    Het is absurd zo weinig de burger meer te vertellen heeft.
    Bankiers en politici belazeren ons op schandalige wijze.
    Geen wonder dat hardwerkende Noord Europeanen met lede
    ogen toezien hoe hun inspanningen verkwanseld worden.

    Beantwoorden
  2. L.J. Kolfschoten
    L.J. Kolfschoten zegt:

    De banken- en schuldenlandcrises zijn ontstaan tgv grootheidswaanzin. De veroorzakers van de bankencrisis: Lubbers, Kok, Balkenende (vooral – negeren EU-referendum) en Rutte(negeren referendum) en van de schuldenlandcrisis: banken wo. vooral de ING en de oplichters w.o. Griekenland. De daders sputteren hevig tegen w.o. de politici, Hoofd Risicomanagement ING, Nout Wellink (toezichthouder die de bankproducten niet kende) en doorgewinterde oplichters in Griekenland.

    Beantwoorden
  3. piet van der plas
    piet van der plas zegt:

    De alinea over Mathijs Bouman is wel erg kort. In de aflevering gaf Bouman ook het voorbeeld als je je rekeningen niet betaalt, dan moet je ook een boete betalen, is dat dan ook krom?

    Beantwoorden
  4. guus dickhaut
    guus dickhaut zegt:

    Het is duidelijk dat de welvaart steeds verder zal afnemen. Nu worden werknemers wegbezuinigd, zij dragen de zwaarste last. Waarom niet belastingen (progressief) verhoogd, zodat iedereen bijdraagt en ontslagen *) deels voorkomen kunnen worden.
    *) dit heeft tevens als voordeel, dat de werkenden niet nog meer als citroenen worden uitgeperst en dus al voor hun 60e opgebrand zijn.

    Beantwoorden
  5. Peter van den Engel
    Peter van den Engel zegt:

    Beste Harm,

    Het is duidelijk dat onze financieel economische systemen ondeugdelijk zijn. Ze bevatten fatale constructie fouten. De vraag is dan of een systeem

    in die situatie vernietigt moet worden; of zichzelf vernietigt; om daarna tot een systeem te komen wat de fatale denkfouten niet bevat.

    Het meest beangstigende is misschien nog wel dat we het zelf niet begrijpen.

    Het is immers volkomen logisch dat wanneer landen in 1991, in een Maastrichts verdrag, afspreken dat de begrotingstekorten niet meer dan 3% mogen

    bedragen, dat ze dan ook minstens 3% zullen bedragen en dat je 20 jaar later dan met een schuld van 60% komt te zitten. Klopt precies.

    Niemand heeft zich toen blijkbaar afgevraagd of in die situatie, waarbij schulden steeds verder oplopen, de financiële wereld nog wel bereid zou

    zijn dat te blijven financieren. Een fout plan. De vraag of burgers in die omstandigheden op hun kosten de banken willen gaan redden die aan het foute

    plan meegewerkt hebben hoef je dan niet eens meer te stellen.

    Vandaar dat de democratie buiten spel gezet wordt. Dat zou te gevaarlijk zijn. De vraag is dan natuurlijk of dat gerechtvaardigd is met het argument

    dat de democratie de plannen zelf ontworpen heeft en dus ondeugdelijk is als systeem. Maar weet de democratie dat dan zelf wel? Hoogstwaarschijnlijk

    niet. Er zal dan wel een gevecht ontstaan tussen democraten en technocraten. Een machtsstrijd.

    Je kan je afvragen of een faillissement niet de beste oplossing is om zo snel mogelijk van de schulden af te komen. Dan zijn we er klaar mee.

    Wanneer dat zou betekenen dat de euro verlaten moet worden, soi. Dat is immers in die omstandigheden niet het belangrijkste.

    Wanneer binnen de euro blijven zou betekenen dat de schulden niet verdwijnen omdat we niet failliet mogen gaan, dan blijven we nog steeds met hetzelfde

    probleem zitten. De technocraten; of ze nu van Goldman komen of niet; proberen het financiële systeem te redden; inderdaad ten gunste van de banken

    en de democraten proberen zichzelf te redden. Dat wordt nog een leuke machtsstrijd in Europa de komende jaren.

    Politici hanteren boetes als sancties uit automatisme. Grappig genoeg wordt het in deze omstandigheden letterlijk automatisch genoemd.

    Wanneer overheden teveel geld uitgeven moeten ze daar voor gestraft worden. Het argument dat ze nu juist omdat ze teveel schulden hebben gemaakt

    daardoor arm geworden zijn en niet meer bestraft kunnen worden omdat dat zielig is, is typisch het argument van een democraat die er ook al helemaal

    niets van begrijpt. Je zou kunnen zeggen dat een nieuwkomer als allochtoon fris overkomt door te zeggen dat hij niet begrijpt wat we zelf ook al niet

    begrijpen. Dat wil nog niet zeggen dat wanneer twee er niets van begrijpen er een reden tot optimisme zou zijn.

    Het verschil is dat wanneer bedrijven frauduleuze afspraken maken onderling om daar financieel voordeel bij te behalen, een boete op zijn plaats is omdat

    het onterecht toegeëigende geld dan weer geconfisqueerd wordt. Je kan je afvragen of bedrijven dat zelfs niet incalculeren en de kosten later toch weer

    verhalen, maar dat is een ander verhaal.

    Overheden die teveel geld uitgeven is niet dezelfde financiële mechaniek. Men geeft immers geld uit, dat is iets anders dan geld als inkomen hebben.

    Vandaar dat boetes over geld wat uitgegeven is een kromme logica vertegenwoordigen. In dat geval moet de boete bestaan uit de rente die men betaalt

    over de lening die gebruikt is om meer geld uit te geven dan waar men recht op had. Voila. Dat is precies wat er gebeurt bij de staatsobligaties.

    De markt straft het al af. Overheden hebben zich dus weer eens op onze kosten druk zitten maken over iets wat de natuur allang perfect geregeld had,

    om zelf daarna met een systeem te komen wat overbodig en onwerkbaar is. Het hele probleem in een notendop.

    De systemen die we zelf in het leven roepen omdat we de natuur niet vertrouwen verzieken het voor ons. We zijn God niet, ook al denken we het wel.

    Een schrale troost: ach het zijn onze eigen systemen maar. Wat stelt dat nu helemaal voor?

    Vriendelijke groet,

    Peter van den Engel

    Beantwoorden
  6. Harm
    Harm zegt:

    Beste Piet,

    Ik denk dat het probleem zit bij niet kunnen in plaats bij niet willen.

    Als iemand failliet is of dreigt te gaan, zijn boetes niet zo effectief…tenzij je zeker wilt weten dat zij kopje onder gaan…

    Beantwoorden
  7. Ger van Gils
    Ger van Gils zegt:

    Ik snap die aanbidding van de nationale monetaire souvereiniteit niet. Die betekent niet meer dan dat nationale centrale banken (ipv de ECB) de geldpers kunnen laten draaien, dus meer schulden maken, de economie verder ontwrichten in de hoop zo een beetje tijd te kopen. Het is niet voor niets dat goud een stormachtige ontwikkeling maakt de laatste 10 jaar.

    Beantwoorden
  8. w.stooker
    w.stooker zegt:

    Alle zwakke broeders zsm uit de euro zetten
    waaronder griekenland,italie,spanje,portugal
    zelfs als dat betekent dat de euro verleden tijd
    is en voor ons de gulden weer terug keert.

    w.s.c-borg

    Beantwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.