Nouriel Roubini vreest een dreigende stagflatoire schuldencrisis

 Een schuldencrisis ligt op de loer volgens Roubini, econoom en universiteitsprofessor. Nouriel Roubini waarschuwde via Project Syndicate voor nieuwe gevaren die om de hoek liggen. Die Roubini is niet bepaald een vrolijke jongen, getuige zijn bijnaam Dr. Doom.

De Ultieme Beleggersgids Bundel van Beleggen.com

SPECIAAL VOOR STARTERS EN ZELFSTANDIGE BELEGGERS

meer in 7 handleidingen en gratis online training!

+ NIEUW e-book: “Expert kansen voor 2021”

Download nu gratis op https://www.30aandelen.nl/ubg

Stagflatie van de jaren zeventig

Jaren van ultrasoepel fiscaal en monetair beleid hebben de wereldeconomie op het goede spoor gezet voor een slow-motion ramp in de komende jaren die de wereldeconomie midscheeps zal treffen. Wanneer de crash komt, zal de stagflatie van de jaren zeventig worden gecombineerd met de snel stijgende schuldencrises van het post-2008 tijdperk, waardoor de grote centrale banken in een onmogelijke positie dreigen te belanden.

Uiterst soepele monetaire en fiscale beleid leidt tot schuldencrisis

In april 2021 waarschuwde Nouriel Roubini dat het uiterst soepele monetaire en fiscale beleid van vandaag, in combinatie met een aantal negatieve aanbodschokken, zou kunnen leiden tot stagflatie in de stijl van de jaren zeventig (hoge inflatie naast een recessie).

Onverwachte inflatie

Sterker nog, het risico is tegenwoordig nog groter dan toen. In de geavanceerde economieën en de meeste opkomende markten waren de schuldquotes in de jaren zeventig immers veel lager en daarom is stagflatie historisch gezien niet in verband gebracht met schuldencrises. De onverwachte inflatie in de jaren zeventig deed in ieder geval de reële waarde van nominale schulden met vaste rente teniet, waardoor de openbare schuldenlast van veel geavanceerde economieën werd verminderd.

Ernstige schuldencrisis

Omgekeerd veroorzaakten hoge schuldquotes (particulier zowel als publiek) tijdens de financiële crisis van 2007-2008 een ernstige schuldencrisis – toen de huizenzeepbellen uiteenspatten na een duizelingwekkende stijging – maar de daaropvolgende recessie leidde tot lage inflatie, zo niet regelrechte deflatie.

Een dodelijke cocktail

Door de kredietcrisis was er een macroschok voor de totale vraag, terwijl de risico’s vandaag aan de aanbodzijde liggen. We blijven dus zitten met het ergste van zowel de stagflatoire jaren zeventig als van de periode 2007-2010, een combinatie die tot een dodelijke cocktail aanleiding geeft.

De moeder van stagflatoire schuldencrises

De schuldquotes zijn veel hoger dan in de jaren zeventig en een mix van los economisch beleid en negatieve aanbodschokken dreigt de inflatie in plaats van deflatie aan te wakkeren, wat de basis vormt voor de moeder van stagflatoire schuldencrises in de komende jaren.

Een ramp in slow motion

Voorlopig zal een ruim monetair en fiscaal beleid de zeepbellen van activa en kredieten blijven aanwakkeren, waardoor een ramp in slow motion wordt voorbereid. Het is echter allesbehalve duidelijk wanneer het echt mis zal lopen en de schuldencrisis in alle hevigheid losbarst.

Waarschuwingssignalen voor een schuldencrisis

De waarschuwingssignalen voor een schuldencrisis zijn al zichtbaar in de huidige hoge koers-winstverhoudingen, lage aandelenrisicopremies, opgeblazen prijzen voor huizen en technologie aandelen en de irrationele uitbundigheid rond special purpose acquisition companies (SPAC’s), de cryptosector, hoogrentende bedrijfsschulden, kredieten met onderpand, private equity, meme-aandelen en op hol geslagen daghandel op de beurs van Wall Street.

Een plotseling verlies van vertrouwen

Alle ingrediënten voor een ramp zijn dus aanwezig. Op een gegeven moment zal deze hausse culmineren in een Minsky-moment (een plotseling verlies van vertrouwen) en een strakker monetair beleid zal leiden tot pure paniek en vervolgens tot een crash op de financiële markten.

Voorwaarden voor stagflatie

Maar in de tussentijd zal hetzelfde losse beleid, dat zeepbellen in de activa voedt, de inflatie van de consumentenprijzen blijven stimuleren, waardoor de voorwaarden voor stagflatie worden gecreëerd wanneer de volgende negatieve aanbodschokken komen.

Dergelijke schokken zouden kunnen voortvloeien uit hernieuwd protectionisme; vergrijzing in geavanceerde en opkomende economieën; immigratiebeperkingen in geavanceerde economieën; het terugplaatsen van productie naar regio’s met hoge kosten; of de balkanisering van wereldwijde toeleveringsketens.

GRATIS HANDLEIDING Valkuilen goud en zilver VAN DRS. HARM VAN WIJK

Wat zijn de valkuilen bij het investeren in gouden en zilveren munten? Ontvang gratis de handleiding direct via de mail. Meld je aan op https://www.tienstappen.nl/valkuilen-goud-zilver/

Recept voor macro-economische ontwrichting

Meer in het algemeen dreigt de Chinees-Amerikaanse ontkoppeling de wereldeconomie te versnipperen in een tijd waarin klimaatverandering en de COVID-19 pandemie nationale regeringen naar een grotere zelfredzaamheid duwen. Voeg daarbij de impact op de productie van steeds frequentere cyberaanvallen op kritieke infrastructuur en het sociale en politieke verzet tegen ongelijkheid, en het recept voor macro-economische ontwrichting is compleet.

Ganse wereld in een schuldenval

Om het nog erger te maken, hebben centrale banken feitelijk hun onafhankelijkheid verloren, omdat ze weinig andere keuze hebben dan enorme begrotingstekorten te gelde te maken om een ​​schuldencrisis te voorkomen. Nu zowel de publieke als de private schulden enorm zijn gestegen, zit de ganse wereld in een schuldenval. Naarmate de inflatie de komende jaren stijgt, zullen centrale banken voor een dilemma komen te staan.

Onconventioneel beleid leidt tot schuldencrisis

Als ze hun onconventioneel beleid gaan afbouwen en de beleidsrente verhogen om de inflatie te bestrijden, lopen ze het risico een enorme schuldencrisis en ernstige recessie te veroorzaken; maar als ze een ruim monetair beleid handhaven, riskeren ze dubbelcijferige inflatie – en diepe stagflatie wanneer de volgende negatieve aanbodschokken zich voordoen.

Regeringen in gebreke

Maar zelfs in het tweede scenario zouden beleidsmakers een schuldencrisis niet kunnen voorkomen. Terwijl de nominale vastrentende overheidsschuld in geavanceerde economieën gedeeltelijk kan worden weggevaagd door onverwachte inflatie (zoals gebeurde in de jaren zeventig), is dat niet het geval voor schulden van opkomende landen die in vreemde valuta uitgedrukt zijn. Veel van deze regeringen zouden in gebreke blijven en gedwongen worden om hun schulden te herstructureren. Met alle gevolgen van dien.

Kettingreactie van wanbetalingen

Tegelijkertijd zouden particuliere schulden in geavanceerde economieën onhoudbaar worden (zoals ze deden na de wereldwijde financiële crisis) en zouden hun spreads ten opzichte van veiligere staatsobligaties stijgen, wat een kettingreactie van wanbetalingen zou veroorzaken. Bedrijven met een hoge schuldenlast en hun roekeloze schuldeisers van schaduwbanken zouden als eersten vallen, al snel gevolgd door huishoudens met schulden en de banken die ze financierden.

Een “Volcker Moment”

Zeker, de reële leenkosten op lange termijn kunnen aanvankelijk dalen als de inflatie onverwacht stijgt en de centrale banken nog steeds achterlopen. Maar na verloop van tijd zullen deze kosten door drie factoren worden opgedreven. Ten eerste zullen hogere publieke en private schulden de soevereine en private rente spreads opeten, met catastrofale gevolgen. Ten tweede zullen stijgende inflatie en toenemende onzekerheid de inflatierisicopremies opdrijven. En ten derde zal een stijgende ellende-index – de som van de inflatie en het werkloosheidscijfer – uiteindelijk een “Volcker Moment” vereisen.

Wereldwijde schuldquota bijna drie keer zo hoog

Toen voormalig Fed-voorzitter Paul Volcker de rente verhoogde om de inflatie aan te pakken in 1980-82, was het resultaat een ernstige dubbele dip in de Verenigde Staten en een schuldencrisis en een verloren decennium voor Latijns-Amerika. Maar nu de wereldwijde schuldquota bijna drie keer zo hoog zijn als in het begin van de jaren zeventig, zou elk anti-inflatiebeleid eerder tot een depressie dan tot een ernstige recessie leiden.

Onder deze omstandigheden zullen de centrale banken verdoemd zijn als ze dat doen en verdoemd als ze dat niet doen en veel regeringen zullen semi-insolvabel worden en dus niet in staat banken, bedrijven en huishoudens te redden. De vicieuze cirkel waar overheden en banken in de eurozone na de wereldwijde financiële crisis waren beland, zal zich wereldwijd herhalen en ook huishoudens, bedrijven en schaduwbanken aanzuigen.

Zoals de zaken er nu voorstaan, lijkt deze slow-motion ramp onvermijdelijk. De recente ommezwaai van de Fed van een ultra dovish naar een overwegend dovish positie verandert daar niets aan. De Fed zit in ieder geval sinds december 2018 in een schuldenval, toen een beurs- en kredietmarktcrash haar dwong haar beleidsverstrakking terug te draaien een heel jaar voordat COVID-19 toesloeg.

Stagflatie van de jaren zeventig zal spoedig een herhaling krijgen

Nu de inflatie stijgt en stagflatoire schokken opdoemen, is de Amerikaanse centrale bank nu nog meer verstrikt. Ze is aan handen en voeten gebonden en heeft geen bewegingsvrijheid meer. Dat geldt ook voor de Europese Centrale Bank, de Bank of Japan en de Bank of England. De stagflatie van de jaren zeventig zal spoedig een herhaling krijgen. De vraag lijkt niet of maar wanneer dat zal gebeuren.

Crisis, crash, fors lagere koersen

Charles Hugh Smith van OfTwoMinds blog stelt dat er een mooi woord is voor meelopen met de kudde: momentum. Wanneer de kudde loopt, verhandelen degenen die kopen wat de kudde koopt en verkopen wat de kudde verkoopt momentum, niet meer of niet minder, het woord momentum klinkt zoveel professioneler dan het lawaaierige, stoffige beeld van grote zoogdieren die gedachteloos met de kudde meelopen.

Front-running

We kennen ook een mooi klinkende uitdrukking om te anticiperen op de richting waar de kudde naar toe loopt: front-running. Dus wanneer de kudde tegen aandelen aanloopt, lopen degenen die aandelen net voor de kudde kopen voorop in de markt.

Creatie van nog meer gratis geld

Wanneer de Federal Reserve aankondigt dat het miljardairs nog rijker gaat maken met de creatie van nog meer gratis geld, zullen veel beleggers erop wedden dat de aandelenkoersen nooit zullen dalen omdat de Fed dat niet zal toestaan. Er zijn twee opmerkelijke veronderstellingen die ten grondslag liggen aan momentum en front-running: de momentum-kudde en degenen die de kudde leiden baseren hun gedrag op de veronderstelling dat er altijd andere (rijke) mensen zullen zijn die alle aandelen willen kopen tegen de huidige prijzen in de aanloop naar nieuwe hoogtepunten.

Greater Fool Theory

Of met andere woorden: de zwarte piet wordt telkens opnieuw doorgegeven. Dat wordt in vaktermen wel eens de Greater Fool Theory genoemd. De tweede veronderstelling is dat er ook een voldoende massa van dwazen is die zelfs op de top nog aandelen willen kopen, vlak voordat de zeepbel barst en de waarde van de vers gekochte aandelen met de helft daalt.

Net voordat de zeepbel barst

Het komt erop neer dat momentum en front-running alleen winstgevend zijn als je op of net voor de top verkoopt, net voordat de zeepbel barst. Nog een andere veronderstelling is dat alle late kopers van aandelen zo buitengewoon dom zullen zijn dat ze hun aandelen zullen houden tot de crash en ze dan verkopen tegen prijzen die veel lager zijn dan ze vandaag kunnen realiseren.

Bootladingen met prachtig domme rijke mensen

Of met andere woorden, de veronderstelling die wordt gemaakt is: ik kan wachten tot vlak voor de crash om te verkopen, want er zullen bootladingen met prachtig domme rijke mensen zijn die alle aandelen zullen kopen die ik wil verkopen tegen de hoge prijzen van vandaag of zelfs hoger en deze liquidatie zal de koersen niet van een klif duwen.

Perceptie versus realiteit

De risico’s vloeien voort uit de discrepantie tussen de onzekerheid van de gemanipuleerde markt en het extreme vertrouwen dat gokkers hebben in de stabiliteit en de voorspelbaarheid ervan. Deze stabiliteit is volledig verzonnen en mist daarom de dynamische stabiliteit van echt open markten. Markten die worden vervormd/gemanipuleerd om een ​​doel te bereiken dat onmogelijk is in echt open markten brengen deelnemers tot de gevaarlijke perceptie dat omdat markten zo stabiel zijn het risico is verdwenen.

Markt is ontdaan van de mechanismen van dynamische stabiliteit

In werkelijkheid schiet het risico omhoog onder de oppervlakte van kunstmatige stabiliteit, omdat de markt is ontdaan van de mechanismen van dynamische stabiliteit. Deze kunstmatige stabiliteit die voortkomt uit aanhoudende manipulatie heeft de oppervlakkige schijn van markten met een laag risico, d.w.z. lage niveaus van volatiliteit, maar dit gebrek aan volatiliteit komt niet voort uit transparantie, maar uit onderdrukking van de volatiliteit achter de schermen Een andere bron van risico in verstoorde markten is de illusie van liquiditeit.

Laag volume en onderdrukte volatiliteit

In markten met een laag volume en onderdrukte volatiliteit worden deelnemers aangemoedigd te geloven dat ze alle aandelen die ze willen kunnen kopen en verkopen in elke gewenst hoeveelheid zonder de marktprijzen en liquiditeit te verstoren. Met andere woorden, de beleggers worden ertoe gebracht te geloven dat de beurs altijd een bod zal krijgen vanwege de bijna oneindige diepte van liquiditeit: hoeveel miljarden dollars aan aandelen u ook wilt verkopen, er zal altijd een bod op uw aandelen zijn.

Zwaar gemanipuleerde markten

In feite is dat bod flinterdun en verdwijnt het helemaal zodra de verkoop boven zeer lage niveaus uitkomt. Zwaar gemanipuleerde markten zijn buitengewoon gevoelig voor verkopen, omdat het hele punt is om elke drang om te verkopen te beperken en tegelijkertijd de hebzucht aan te moedigen om meer winst te maken door meer te kopen.

In de Fed blijven we geloven

Bovenop al deze grove misleidende verstoringen, zijn gokkers aangemoedigd om te geloven in de ultieme verstoring: de Federal Reserve zal de markten nooit meer laten dalen. Dit is de perfectie van moral hazard: risico is losgekoppeld van consequentie. In deze perfectie van moreel risico beschouwen gokkers het als volkomen rationeel om extreem risicovolle speculatieve weddenschappen aan te gaan, omdat de Federal Reserve de markten nooit zal laten dalen.

Impliciete belofte van de Fed

Gezien het overvloedige bewijs achter deze veronderstelling, zou het irrationeel zijn om waanzinnig riskante speculatieve weddenschappen niet tot het maximum op te voeren, omdat verliezen nu onmogelijk is dankzij de impliciete belofte van de Fed om de markten nooit te laten dalen.

Ineenstorting van het hele op waanvoorstellingen gebaseerde financiële systeem

Dit is de reden waarom verstoorde, gemanipuleerde markten altijd op dezelfde manier eindigen. Ten eerste in een onverwachte opkomst van risico, waarvan werd aangenomen dat het was uitgebannen; ten tweede een marktcrash als het flinterdunne bod verdwijnt en de prijzen stijgen tot niveaus die al degenen die gedwongen zijn te verkopen vanwege margin calls wegvagen en vervolgens de ineenstorting van het vertrouwen in de manipulatoren (de Fed), ineenstorting van het onderpand in de vorm van biljoenen dollars aan schulden met een hoge hefboomwerking en vervolgens de ineenstorting van het hele op waanvoorstellingen gebaseerde financiële systeem.

Te midden van de ruïnes die zijn gegenereerd door goedbedoelde manipulatie en vervorming, zal het begrip “goedbedoelde” een extreem langdurige bittere smaak achterlaten bij iedereen die er niet in is geslaagd onderscheid te maken tussen de valse signalen en vervormde informatie van gemanipuleerde markten en de betrouwbare transparantie van signalen ontstaan ​​in werkelijk open markten.

Schuldencrisis een fatale supernova van risico

Samengevat: het risico is niet uitgedoofd, het breidt zich geometrisch uit onder de valse stabiliteit van een monsterlijk gemanipuleerde markt. Risico kan niet worden uitgedoofd, het kan alleen worden overgedragen. Door markten te verstoren om een ​​illusie van stabiliteit met een laag risico te creëren, heeft de Federal Reserve deze fatale supernova van risico overgedragen aan het hele financiële systeem. Waarmee Smith in feite op dezelfde golflengte zit als Nouriel Roubini hierboven.

GRATIS HANDLEIDING GELD VERDIENEN MET BITCOIN EN ETHEREUM

Alles wat je moet weten over de Bitcoin. Overzichtelijk ingedeeld en zeer toegankelijk geschreven. De belangrijkste vragen én antwoorden in 1 boek. Bestel gratis op https://www.30aandelen.nl/btc46516562

Harm van Wijk

www.beleggen.com