Inflatie: het woord is nu aan de Amerikaanse centrale bank

De inflatie is nu fors hoger is dan de doelstelling van 2% van de Fed. Hoewel voorzitter Jerome Powell vasthield aan zijn mening dat deze het komende jaar aanzienlijk zou moeten vertragen. Powell zei dat de Fed in november eventueel kan beslissen om aan te kondigen dat het de obligatie-aankopen terugschroeft wanneer de economie verdere vooruitgang blijft boeken.

Fed-functionarissen zeggen dat afbouwen binnenkort gerechtvaardigd kan zijn en dat de rentetarieven voor 2022 zullen stijgen

De Federal Reserve gaf half oktober aan dat ze bijna klaar is om haar programma voor het opkopen van obligaties af te bouwen en dat ze zelfs haar tijdschema voor het verhogen van de rentetarieven naar 2022 zou kunnen opschuiven, wat de sterke overtuiging weerspiegelt dat de economie op weg is naar volledig herstel.

Rente laag houden en de vraag stimuleren

De Fed heeft sinds afgelopen zomer elke maand voor 80 miljard dollar aan staatsobligaties en voor 40 miljard dollar aan door hypotheken gedekte effecten gekocht om de lange rente laag te houden en de vraag te stimuleren terwijl de economie zich herstelde van de coronamaatregelen.

Afremmen van de obligatieaankopen, zeg maar ‘taperen’

Sinds de zomer praat de Fed over het afremmen van de obligatieaankopen, zeg maar over ‘taperen’. De centrale bank blijft echter buitengewoon waakzaam, bang dat er zich een herhaling zou kunnen voordoen van de “taper tantrum” die in 2013 de wereldwijde financiële markten teisterde.

Formele aankondiging over ‘taperen’

De formele aankondiging over het ‘taperen’ zou kunnen komen op de vergadering van de Fed op 2-3 november, behoudens een grote tegenslag voor de economie of een nieuwe uitbraak van het coronavirus, gaf Powell aan. Hij kondigde één en ander aan op een persconferentie na afloop de laatste tweedaagse vergadering van de het Open Market Committee van de Fed.

Meer bezorgdheid over de inflatie

Hij zei verder nog dat de Fed-functionarissen het belangrijk vinden dat het afbouwprogramma geleidelijk verloopt om ergens rond het midden van volgend jaar te eindigen. “De Fed komt duidelijk dichter bij het begin van de afbouw, ze lijkt bereid om de beleidsrentes agressiever dan voorheen te verhogen en toonde verder ook een beetje meer bezorgdheid over de inflatie“, zei plaatsvervangend hoofdeconoom Michael Gregory van BMO Capital Markets.

Renteverhogingen in 2023 en 2024

In de momenteel geactualiseerde projecties heeft de Fed drie renteverhogingen in 2023 en nog eens drie in 2024 voorspeld, waardoor de benchmarkrente aan het einde van de periode op 1,8% zou uitkomen. Maar de centrale bank zou de rente voor het eerst al eens in 2022 kunnen verhogen. Eerder had de Fed aangegeven dat de eerste renteverhoging er pas 2023 zou komen.

Nieuwe prognoses inflatie in 2021 rond 4,2%

Daarmee is de datum van de eerste verhoging wat naar voren geschoven. De Fed hield verder vast aan haar voorspelling dat de inflatie volgend jaar zou afnemen naar 2,2%. De centrale bank verwacht dat de inflatie volgens haar nieuwe prognoses in 2021 rond de 4,2% zal uitkomen.

Vroeg om op rentedaling te speculeren

Veel economen betwijfelen of de inflatie zo snel zal dalen als de Fed verwacht en zelfs sommige hoge functionarissen bij de centrale bank zijn sceptisch. De Fed heeft ingezet op een toekomst van lage(re) inflatie, maar onderweg kan nog heel wat mislopen. Het lijkt daarom wat vroeg om al een eerste rentedaling te speculeren.

Groeipotentieel van de economie

De groei van de Amerikaanse economie van haar kant zal naar verwachting vertragen van naar schatting 5,9% dit jaar tot 3,8% in 2022 en 2,5% in 2023. Het groeipotentieel van de economie op lange termijn wordt geschat op ongeveer 2,5% per jaar.

Werkloosheidspercentage zal naar verwachting ook dalen

Het werkloosheidspercentage zal naar verwachting ook dalen tot 3,5% in 2023 en overeenkomen met het 50-jarige dieptepunt dat bestond vóór het begin van de corona maatregelen. De zonniger prognoses voor de economie onderstrepen waarom de Fed klaar is om haar ongekende steun aan de Amerikaanse economie tijdens de pandemie af te bouwen.

Beleggers reageerden rustig

De Amerikaanse aandelen wonnen terrein en de benchmarkrente op 10-jarige obligaties steeg na deze verklaring van de Fed. De beleggers reageerden dus rustig op de voorgestelde start van het taperingprogramma.

Powell zegt dat de Fed zijn investerings- en handelsregels zal herzien

Federal Reserve voorzitter Jerome Powell wist verder nog te vertellen dat de centrale bank haar financieel-ethisch beleid zal herzien als antwoord op de groeiende vragen over investerings- en handelsbeslissingen genomen door hooggeplaatste Fed-functionarissen, vragen die potentiële belangenconflicten oproepen.

Het vertrouwen van de man in de straat

“Eén en andere wordt nu duidelijk beschouwd als niet voldoende om het vertrouwen van de man in de straat te behouden”, zei Powell op de persconferentie nadat het rentecomité van de Fed een tweedaagse beleidsvergadering had beëindigd. “We moeten veranderingen doorvoeren en dat gaan we doen als gevolg hiervan.”

Daden van de Fed-functionarissen ongepast?

Powell zei niet expliciet dat de daden van de Fed-functionarissen ongepast waren. En hij gaf weinig details over wat de Fed zou kunnen doen of hoe ze haar ethische beoordeling kan aanpassen. De kwestie ontstond nadat bekend werd dat Robert Kaplan, president van de Federal Reserve Bank of Dallas, in 2020 voor miljoenen dollars aan individuele aandelen zoals Amazon, Chevron, Facebook en Johnson & Johnson had verhandeld, op hetzelfde moment dat de Fed buitengewone maatregelen nam om de economie te stimuleren.

Rosengren investeerde in door hypotheken gedekte obligaties

De steunmaatregelen van de Fed hebben waarschijnlijk de aandelenkoersen op Wall Street en de prijzen van andere financiële activa beïnvloed. Vergelijkbare financiële onthullingen toonden aan dat Eric Rosengren, president van de Boston Fed, vorig jaar investeerde in vastgoedbeleggingstrusts die door hypotheken gedekte obligaties aanhielden van het type dat de Fed zelf koopt, als onderdeel van haar brede inspanningen om de debetrentevoeten te verlagen.

Powell is eigenaar van gemeentelijke obligaties

En Powell is zelf eigenaar van gemeentelijke obligaties (‘municipal bonds’), die de Fed vorig jaar voor de eerste keer ooit kocht om een ​​ineenstorting van de muni-obligatiemarkt te voorkomen, aankopen die de waarde van dergelijke obligaties hadden kunnen opdrijven.

Niet voor het publiek beschikbaar

De presidenten van de 12 regionale banken nemen deel aan de privé-beleidsvergaderingen van de Fed, waarin ze het rentebeleid van de centrale bank bespreken en toegang krijgen tot economische gegevens die niet altijd voor het publiek beschikbaar zijn.

Niet voldeden om het publiek gerust te stellen

De beslissingen van de Fed kunnen forse schommelingen op de financiële markten veroorzaken. Dat geldt ook voor de toespraken en opmerkingen van de presidenten aan de media. Dennis Kelleher, president van Better Markets, een waakhondgroep (als we dit woord mogen gebruiken), suggereerde dat de opmerkingen van Powell bij lange na niet voldeden aan wat nodig is om het publiek gerust te stellen.

De Fed is niet zoals andere instanties

Hij bekritiseerde ook de opmerking van Powell dat de Fed ethische regels volgt die vergelijkbaar zijn met die van andere overheidsinstanties, die bijvoorbeeld transacties met voorkennis verbieden. “De Fed is niet zoals andere instanties”, beweerde Kelleher. “Het heeft de meest gevoelige informatie over marktbewegingen van alle federale instanties.”

Een extern bureau om Fed-presidenten te onderzoeken

Kelleher stelde voor dat de centrale bank een extern bureau zou sturen om alle handelspraktijken van Fed-presidenten te onderzoeken en aanvullende informatie van haar functionarissen zou moeten vragen. De openbaarmakingsformulieren van de Fed specificeren bijvoorbeeld niet wanneer de regionale presidenten van de Fed Kaplan en Rosengren hun transacties hebben gedaan.

Extern onafhankelijk onderzoek

“De Fed kan zichzelf niet onderzoeken, net zoals bijvoorbeld Wells Fargo zichzelf niet kan onderzoeken”, zei Kelleher, verwijzend naar de regelgevende problemen van die bank in de afgelopen jaren. “Alleen een extern onafhankelijk onderzoek zal enige geloofwaardigheid hebben.”

Investeringen waren toegestaan ​​onder de huidige regels

Een woordvoerder van de Fed zei onlangs dat de centrale bank een frisse en alomvattende blik werpt op haar monetair beleid. De investeringen in kwestie waren toegestaan ​​onder de huidige regels van de Fed, en Rosengren en Kaplan zeiden dat advocaten van hun Fed-banken hun transacties hadden goedgekeurd.

Fed-functionarissen onderworpen aan eigen handelsbeperkingen

Ze hebben ook allebei toegezegd hun bezit te verkopen en de opbrengst te herinvesteren in indexfondsen en contanten. Op de persconferentie zei Powell verder nog dat de Fed-functionarissen onderworpen zijn aan de eigen handelsbeperkingen van de centrale bank, bovenop die welke alle federale agentschappen volgen.

Geen bankaandelen bezitten

Ambtenaren mogen bijvoorbeeld niet handelen in de 10 dagen voorafgaand aan een beleidsvergadering, wanneer deze cruciale beslissingen neemt over rentetarieven en andere kwesties. Ze mogen ook geen bankaandelen bezitten, omdat de Fed de banksector reguleert.

Prijzen van effecten opkrikken

Een mogelijke aanpassing, zei Powell, zou zijn dat de Fed ambtenaren verbiedt om effecten te bezitten die de centrale bank zelf koopt. Dat komt omdat de aankopen van de Fed vaak kunnen – en bedoeld zijn om – de prijzen van dergelijke effecten op te krikken.

Aankopen aanzienlijk uitgebreid

Een dergelijke striktheid was voor de Fed moeilijk te volgen, aangezien ze haar aankopen sinds vorig jaar aanzienlijk heeft uitgebreid om de financiële markten te stabiliseren in het licht van de recessie. Ze kocht voor het eerst bedrijfsobligaties evenals gemeentelijke obligaties, om de markten in die effecten stabiel te houden.

Gemeentelijke obligaties “toeval”

Powell zei dat zijn eigen bezit van gemeentelijke obligaties een echt “toeval” was, omdat hij ze al vele jaren in bezit had zonder te verwachten dat de Fed ze ooit zou kopen. Hij zei dat hij zijn eigendom ter goedkeuring heeft voorgelegd bij het Office of Government Ethics en dat hij er geen heeft verkocht sinds de Fed begon met het kopen van muni-obligaties.

Alle aandelenbezit van topfunctionarissen blokkeren

Sen. Elizabeth Warren, een democraat uit Massachusetts, schreef vorige week een open brief aan de 12 regionale Fed bankpresidenten en drong erop aan dat ze alle aandelenbezit van topfunctionarissen blokkeren. Ze vroeg hen voor 15 oktober te rapporteren welke stappen ze van plan waren te nemen. Maar laat ons nog eerst even kijken naar de monetaire politiek van de centrale bank tegen de achtergrond van het inflatiegevaar.

De Fed heeft ingezet op een toekomst van lage inflatie. Dit is wat er mis kan gaan

De Federal Reserve heeft hoog spel gespeeld door te stellen dat de hoge inflatie in de VS in het komende jaar of zo zal afnemen tot pre-pandemische dieptepunten, maar als dit verkeerd uitdraait kan het voor meer problemen zorgen voor miljoenen mensen en zelfs een economisch herstel ondermijnen.

Erosie van de koopkracht van huishoudens

De meest directe bedreiging van hoge inflatie is de erosie van de koopkracht van huishoudens, zeggen de economen terecht. De prijzen stijgen nu sneller dan de lonen en maken het voor gezinnen moeilijker om in hun behoeften te voorzien, waarbij vooral de gezinnen met lagere inkomens worden getroffen.

Gestaag stijgende prijzen als self-fulfilling prophecy

Als de inflatie hardnekkig hoog blijft, kan de Fed ook worden gedwongen om de rente eerder te verhogen dan gepland en het risico lopen een krachtig economisch herstel te verstoren. In het slechtste geval, vrezen critici, zouden consumenten en bedrijven gestaag stijgende prijzen kunnen verwachten en er een self-fulfilling prophecy van maken.

Verwachten dat de inflatie hoger zal zijn, veranderen ze gedrag

Zo’n brede verandering in houding na enkele decennia van opmerkelijk stabiele inflatie zou het voor de Fed op de langere termijn moeilijker kunnen maken om de economie te beheren. “Zodra mensen beginnen te verwachten dat de inflatie hoger zal zijn, veranderen ze hun gedrag op manieren die het moeilijker maken om de inflatie weer te laten dalen”, zegt Stephen Stanley, hoofdeconoom bij Amherst Pierpont Securities.

Stijgende inflatie

De inflatie is dit jaar meer dan verdubbeld tot 4,2% en schoot omhoog naar het hoogste niveau in drie decennia, dit op basis van de door de Amerikaanse centrale bank geprefereerde prijsbarometer. De inflatie op basis van de zogenaamde index van de persoonlijke consumptie-uitgaven bedroeg in het decennium vóór de pandemie gemiddeld iets meer dan 1,5% per jaar.

Covid-gerelateerde verstoringen

Ambtenaren van de centrale bank hebben maandenlang volgehouden dat de verhoging allemaal tijdelijk was en doen dat trouwens nog steeds. Ze gaven de schuld aan Covid-gerelateerde verstoringen in de wereldhandel en grote veranderingen in het koopgedrag van consumenten voor brede tekorten aan materialen die de prijzen deden stijgen.

Inflatie langer dan verwacht boven de doelstelling van 2%

De Fed denkt nog steeds dat de prijsdruk zal afnemen, maar de centrale bank erkent nu dat de inflatie langer dan verwacht boven de doelstelling van 2% zou kunnen blijven. Sommige hoge functionarissen worden ook ongeduldig en willen het massaal programma voor het opkopen van obligaties door de Fed dat wordt gebruikt om de economie te ondersteunen afbouwen.

Pandemie gedreven inflatie

De Fed heeft ongetwijfeld gelijk door te stellen dat de corona maatregelen dit jaar een sleutelrol hebben gespeeld in de stijging van de inflatie. Neem nu het voorbeeld van auto’s. Een wereldwijd tekort aan computerchips heeft de productie van nieuwe auto’s en vrachtwagens aan banden gelegd en heeft bijgedragen aan de koopwoede voor gebruikte voertuigen.

Prijzen van nieuwe en gebruikte auto’s naar recordhoogtes

Het resultaat: de prijzen van nieuwe en gebruikte auto’s zijn in 2021 naar recordhoogtes gestegen en hebben sterk bijgedragen aan de stijging van de Amerikaanse inflatie. Het probleem is dat prijsstijgingen zich hebben verspreid naar een breed scala aan onderdelen en componenten en door de bredere economie zijn gefilterd.

Tekorten en productieknelpunten

Bedrijven proberen deze kosten steeds meer terug te verdienen door klanten meer te vragen voor hun producten en diensten. Bovendien zijn de tekorten en productieknelpunten als gevolg van de pandemie nog steeds acuut en zullen ze waarschijnlijk niet snel afnemen, waardoor de inflatie onder druk blijft staan.

Stijgende lonen zorgen voor hogere inflatie

Wat ook bijdraagt ​​aan de kosten van zakendoen, zijn hogere lonen. Het gemiddelde uurloon is het afgelopen jaar aan een fors tempo van 4,2% gestegen. Miljoenen mensen verlieten de beroepsbevolking vroeg in de crisis en zijn niet teruggekeerd, waardoor het ergste arbeidstekort in decennia is ontstaan.

Meer betalen om huidige werknemers te behouden

Bedrijven moeten meer betalen om huidige werknemers te behouden of om nieuwe aan te trekken, vooral in bedrijven zoals restaurants waar werknemers terughoudender zijn om face-to-face met klanten om te gaan zoals ze dat vroeger deden.

Fed met inflatie behoorlijk bij het verkeerde eind

Al deze factoren doen de vraag rijzen of de inflatie zo snel zal dalen als de Fed heeft voorspeld. De Fed zelf voorspelt dat de inflatie zal dalen tot 2,1% in 2022, van naar schatting 3,4% in 2022. Toch had de Fed dit jaar ook de inflatie behoorlijk bij het verkeerde eind.

Fed voorspelling verdubbeld

Nog maar 10 maanden geleden zou de voorspelling van de centrale bank de inflatie in 2021 met maar liefst 1,8% stijgen. Sindsdien heeft de Fed haar voorspelling verdubbeld. De komende maanden kunnen dus erg belangrijk worden voor de evolutie van de prijzen, en bij uitbreiding, dus ook voor de inflatie en de rentevoeten.