Bear market

Wat is een bear market?

Een bear market, ofwel berenmarkt, is een periode van langdurige waardedaling van aandelen en andere financiële activa. Het is het tegenovergestelde van een bull market. Tijdens een bear market overheerst het pessimisme bij beleggers, omdat de aandelenkoersen in korte tijd aanzienlijk dalen. Deze daling wordt vaak veroorzaakt door een verminderde vraag, verlies van vertrouwen in de markt of de economie, en toenemende risicoaversie bij beleggers. Bear markets kunnen maanden tot jaren duren, afhankelijk van de ernst van de economische omstandigheden die ze veroorzaken.

Waar komt de term bear market vandaan?

De term bear market verwijst naar de beer, die een toepasselijk symbool is voor zo’n markt kijkend naar de manier waarop beren hun prooi aanvallen. Beren slaan namelijk met hun poten naar beneden.

De term berenmarkt dook voor het eerst op in de Engelse literatuur in 1680, toen John Ray schreef “they sell as a bear doth his skin”. Deze uitdrukking symboliseert het gedrag van een beer die zijn prooi aanvalt en is sindsdien een populaire manier geworden om periodes van langdurige economische achteruitgang te beschrijven. Charles Dow, de oprichter van Dow Jones & Company, populariseerde de uitdrukking verder in de 19e eeuw met zijn geschriften over beursanalyse. Hij zei dat beleggers zich tijdens koersdalingen moesten gedragen als beren die met hun poten neerwaartse slagen maakten.

De oorsprong van de uitdrukking zou echter nog verder teruggaan dan 1680. Sommige geleerden hebben gewezen op Oudgriekse verwijzingen naar “berenvechters” en soortgelijke uitdrukkingen als bewijs dat de terminologie van de berenmarkt al eeuwenlang wordt gebruikt. Dit suggereert dat beleggers al lang metaforen gebruiken om economische trends te beschrijven – een praktijk die nog steeds bestaat.

Wanneer spreken we van een bear market?

Over het algemeen is er sprake van een bear market wanneer de koersen zijn gedaald met ten minste 20% ten opzichte van hun piek. Om van een bear market te kunnen spreken, moet de daling twee maanden of langer aanhouden. Deze definitie is echter niet onwrikbaar en kan variëren naargelang de sector, de activaklasse of andere factoren.

Het is belangrijk op te merken dat een koersdaling niet altijd betekent dat er sprake is van een dalende markt. Een aandeel kan het hele jaar door schommelingen vertonen, maar toch binnen deze bandbreedte blijven zonder in een dalende markt terecht te komen. Hoewel de markten dus dagelijks op en neer kunnen schommelen, wordt er alleen van een bear market gesproken wanneer er een lange periode is met aanzienlijke dalingen.

Hoelang duurt een bear market?

Een bear market kan enkele maanden tot enkele jaren duren, afhankelijk van de onderliggende economische omstandigheden die haar veroorzaken. Ervaring uit het verleden met dergelijke periodes wijst erop dat ze vaak lang aanhouden. De duur van een bear market hangt ook af van de snelheid waarmee beleggers na de eerste schok hun vertrouwen in de economie en de markten herwinnen. In sommige gevallen kan dit langer duren dan verwacht als gevolg van aanhoudende onzekerheid of andere factoren die beleggers huiverig maken om geld in aandelen of andere activa te steken.

Bear markets uit het verleden

Een van de bekendste bear markets in de geschiedenis is de Grote Depressie van 1929. Deze markt vond plaats na een periode van sterke economische groei. Toen de koersen in een alarmerend tempo begonnen te dalen, daalde het vertrouwen van de beleggers en ontstond er een regelrechte crisis. De Dow Jones Industrial Average (DJIA) kelderde van een piek van 381 punten in 1929 naar slechts 41 punten in 1932 – een daling van 89%. Dit betekende het begin van een van de ergste financiële ineenstortingen ooit.

De beurscrash van 1987 kende ook scherpe dalingen, toen de DJIA in één dag 22,6% daalde. Deze crash, bekend als Black Monday, verraste beleggers door zijn plotselinge en ernstige karakter. Na een hoogtepunt van 2722 punten te hebben bereikt op 25 augustus 1987, daalde de koers twee weken later met 508 punten – een verlies dat nog steeds geldt als een van de grootste eendaagse verliezen ooit op Wall Street.

Ook in de moderne tijd zijn er bear markets geweest. In Japan bijvoorbeeld zijn de aandelen over het algemeen gedaald sinds 1989, toen de zeepbel-economie barstte na jaren van buitensporige investeringen en speculatie – volgens cijfers van de Wereldbank daalden de gemiddelde aandelenkoersen tussen 1989 en 2012 met 75%. Ook de Chinese aandelen daalden sterk na het uiteenspatten van hun eigen zeepbellen in 2015 – volgens gegevens van Bloomberg News leidde dit tot een daling van bijna 40% binnen zes maanden.

meer weten over bescherming tegen bear markets?

Recessiebestendige aandelen kunnen je verdedigen tegen een berenmarkt. Lees onze handleiding over beleggen in recessiebestendige aandelen voor meer informatie.